กินถนอมไต
เมื่อป่วยเป็นโรคไตแล้ว ควรใส่ใจเรื่อง อาหารประจําวันมากขึ้น โดยคุณเอกหทัยแนะนําให้กินแบบ “4 ลด” เพอื่ ปกปอ้ งไต คอื ลดหวาน ลดมนั ลดเคม็ และ ลดเนื้อ มีรายละเอียดดังนี้
กินแบบลดหวาน
คือ กินเพื่อรักษาระดับน้ําตาลในเลือด ให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัย ควรจํากัดน้ําตาลนอกม้ืออาหาร ไม่ให้เกินวันละ 6 ช้อนชา และระวังน้ําตาลจากผลไม้รสหวาน จัดและน้ําผลไม้
นอกจากนี้ใยอาหารในผักทําหน้าที่เป็นเกราะป้องกัน การดูดซึมน้ำตาล จึงช่วยชะลอการเพิ่มข้ึนของระดับน้ําตาล ในเลือด จึงควรกินผักสุกมื้อละ 1–2 ทัพพี โดยเลือกผัก ที่มีแร่ธาตุโพแทสเซียมต่ำถึงปานกลาง โดยเฉพาะผู้ป่วย ที่ร่างกายขับโพแทสเซียมออกได้น้อย ผักเหล่านั้น ได้แก่ ผักกาดขาว เห็ดหูหนู บวบ กวางตุ้ง กะหล่ำปลี ตําลึง หอมหัวใหญ่ พริกหวาน ฟักเขียว กะเพรา โหระพา ใบแมงลัก
กินแบบลดมัน
แนะนําให้กินน้ํามันไม่เกินวันละ 6 ช้อนชา เน้นให้เลือกอาหารที่ปรุงด้วยวิธีต้ม ตุ๋น นึ่ง ย่าง ยำ และ เลือกเน้ือสัตว์ไขมันต่ำ เช่น เนื้อปลา หลีกเลี่ยงเนื้อสัตว์ ติดมัน เครื่องใน เน้ือสัตว์แปรรูป เช่น ไส้กรอก หมูยอ แหนม กุนเชียง
กินแบบลดเค็ม
มีเป้าหมายที่แท้จริงคือ กินเพื่อจํากัดปริมาณ โซเดียมไม่ให้เกินวันละ 2,000 มิลลิกรัม ซึ่งปกติเราจะได้รับโซเดียม จากอาหารประจําวันที่ไม่เติมเครื่องปรุงใด ๆ วันละประมาณ 800 มิลลิกรัมอยู่แล้ว ส่วนอีก 1,200 มิลลิกรัมเป็นโซเดียมในเครื่องปรุง คุณเอกหทัยอธิบายว่า
“กินไม่ให้เกินโควตา ต้องกินจืด คือใช้น้ําปลาหรือซีอิ๊วขาว วันละไม่เกิน 3 ช้อนชา ทําได้โดยการงดพฤติกรรมกินไปปรุงไป ปรุงอาหารก่อนชิม และลดการใช้เคร่ืองปรุงทุกชนิดลงจากเดิม ท่ีสําคัญคือ หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูปทุกชนิด เช่น อาหารกระป๋อง บะหม่ีกึ่สําเร็จรูป ผัก / ผลไม้ดอง หรือเน้ือสัตว์แปรรูป เช่น หมูหยอง หมูแผ่น หมูยอ กุนเชียง ไส้กรอก แหนม ไข่เค็ม ปลาเค็ม ปลาแดดเดียว
“หากยังไม่สามารถกินอาหารรสจืดตามที่บอกได้ เริ่มต้นอาจใช้ วิธีลดเครื่องปรุงลง 25 เปอร์เซ็นต์ก่อน เมื่อเริ่มคุ้นชินกับรสชาติ จึงปรับลดลงอีก ค่อย ๆ ตั้งเป้าหมายในการกินโซเดียมหรือลด เครื่องปรุงให้ได้ตามเกณฑ์ที่แนะนํา สุดท้ายใครก็สามารถกินจืดได้”
กินแบบลดเนื้อ หรือลดโปรตีน
เพื่อลดภาระการทํางานของไต จากการกรองของเสียหลังกินโปรตีน ดังน้ันกินโปรตีนมาก ไตยิ่ง เสื่อมเร็ว แต่หากกินน้อยไปจนร่างกายไม่พอใช้ ร่างกายก็จะมีกลไก สลายโปรตีนจากกล้ามเน้ือมาใช้แทน สุดท้ายไตจึงจําต้องกรอง ของเสียปริมาณมากอยู่ดี คุณเอกหทัยอธิบายว่า
“ดังนั้นแนะนําให้กินเนื้อสัตว์ เช่น เนื้อปลา6–8ช้อนแกง ต่อวัน หลีกเลี่ยงนม โยเกิร์ต ชีส รวมถึงถั่วต่าง ๆ และลดการ กินข้าวแป้งในบางมื้อ โดยเปลี่ยนมากินวุ้นเส้น ก๋วยเตี๋ยวเซี่ยงไฮ้ ซึ่งนอกจากมีโปรตีนต่ำ ยังมีดัชนีน้ําตาลต่ำ ช่วยควบคุมระดับ น้ําตาลในเลือดได้ดีอีกด้วย”