5 th ปวดหลังและเอว จากงานดูแลผู้ป่วย ช่วยด้วยกายภาพบำบัด
ผู้พิชิตปวดท่านสุดท้ายเป็นฮีโร่คอยดูแลปรนนิบัติผู้ป่วย เธอเป็น นางพยาบาล อัธยาศัยดีที่ทำงานอย่างแข็งขัน แต่แล้วอาชีพนี้ก็นำอาการปวดมาฝากจนได้
“อาชีพเราเป็นงานที่อาจต้องอุ้ม พลิก และยกผู้ป่วยติดเตียงค่ะ ซึ่งผู้ป่วยบางท่านร่างใหญ่ มีน้ำหนักมาก บางทีต้องช่วยกันออกแรงพลิกตัว วันดีคืนดีก็ปวดเอวปวดหลังกันทั้งแผนกค่ะ”
เพราะเป็นอาชีพที่ต้องอาศัยแรงกายแรงใจในการดูแลเพื่อนร่วมโลก รองศาสตราจารย์ดร.ปนดาจึงแนะนำวิธีแก้ปัญหาไว้ดังนี้
“กลุ่มอาชีพนี้มีลักษณะงานที่แทบจะเรียกได้ว่าเสี่ยงต่ออาการปวดหลังมากที่สุด และจากข้อมูลการสำรวจทั้งในและต่างประเทศพบว่า เป็นกลุ่มอาชีพที่มีความชุกของการปวดหลังสูงกว่ากลุ่มอื่นๆ
“ดังนั้นกลุ่มนี้ต้องอาศัยการปรับพฤติกรรมในการทำงานอย่างมาก อาจต้องใช้อุปกรณ์เครื่องช่วยยกผู้ป่วย และต้องอาศัยการเสริมสร้างสมรรถภาพทางกายของตนเองให้เหมาะกับงานด้วย โดยเฉพาะความทนทานของกล้ามเนื้อหลัง การยืดเหยียดกล้ามเนื้อลำตัวและกล้ามเนื้อขา โดยเฉพาะกล้ามเนื้อสะโพก เพราะเป็นกลุ่มที่ต้องก้มตัวนานๆ
“ถ้ากล้ามเนื้อมีความทนทานไม่เพียงพอ หรือมีความยืดหยุ่นไม่เพียงพอ ก็จะทำให้กล้ามเนื้อและโครงสร้างของหลังส่วนอื่นๆ เช่น หมอนรองกระดูกได้รับบาดเจ็บได้”
Tip ลดความเสี่ยงอาการปวด
หากมีความจำเป็นต้องยกของหนักบ่อย ๆ รองศาสตราจารย์ ดร.ปนดา แนะนำว่า
“ควรใช้ท่าทางการยกที่ถูกต้อง คือ ยกในท่าย่อขา และยกของให้ใกล้ตัวมากที่สุดเพื่อป้องกันการปวดหลัง การยกของในท่าก้มหลังโดยไม่ย่อขาเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อการปวดหลัง และถ้าทำงานลักษณะเดิมเป็นเวลานานๆ ควรพักระหว่างการทำงานเป็นช่วงๆ ช่วงละประมาณ 5 - 10 นาที ก็จะลดความเสี่ยงในการบาดเจ็บจากการทำงานลงได้มาก”
สำหรับวิธีบริหารแก้อาการปวดหลังด้วยกายภาพบำบัด รองศาสตราจารย์ ดร.ปนดาและ คุณมานพ ประภาษานนท์วิทยาศาสตรบัณฑิต (กายภาพบำบัด) มหาวิทยาลัยมหิดล ได้แนะนำท่าบริหารในการยืดเหยียดกล้ามเนื้อหลังและสะโพกไว้ในหนังสือ คัมภีร์รักษาอาการปวดด้วยตนเอง สำนักพิมพ์อมรินทร์สุขภาพ ดังต่อไปนี้
