ผู้ชายวัยทอง
แก้หงุดหงิดง่าย ผู้ชายวัยทอง
ผู้ชายวัยทอง เคสนี้เป็น คนไข้ชายอายุประมาณ 67 ปีแต่งงานมาแล้ว 35 ปีมีลูกชาย 2 คนและหลาน 2 คนมีอาการคือโมโหหงุดหงิดง่ายแม้ว่าเป็นเรื่องเล็กน้อยซึมเศร้าเหม่อลอยนอนไม่หลับ
หมอขอใช้ชื่อนามสมมุติว่า “คุณลุงบี” คุณลุงเป็นเจ้าของธุรกิจโรงงานเหล็กขนาดใหญ่ก่อตั้งธุรกิจด้วยตัวเอง แต่ปัจจุบันมอบหมายให้ลูกชายคนโตสืบต่อกิจการแทน
แต่ละวันจึงมีหน้าที่ที่ต้องทำเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ทำให้บางทีน้อยใจว่า คนรอบข้างไม่ให้ความสำคัญ เหมือนไม่มีใครเห็นคุณค่า จึงชอบเก็บตัวอยู่แต่ในบ้านทั้งที่สมัยก่อนลุงมีเพื่อนเยอะพอสมควร แต่ปัจจุบันปลีกตัวไม่เข้าสังคมมีความคิดลังเลวกไปวนมาจนทำให้ภรรยาต้องคอยดูแลใกล้ชิดตลอดเวลา
อาการฟ้องวัยทองเพศชาย
ในทางการแพทย์ แบ่งอาการวัยทองของเพศชาย ออกเป็น 2 ด้าน คือ ด้านกายภาพ และด้านจิตใจอารมณ์
ด้านกายภาพ
คือ วัดจากปริมาณของไขมันและกล้ามเนื้อในร่างกาย อายุมากขึ้นมีเปอร์เซ็นต์กล้ามเนื้อลดน้อยลง ขณะที่เปอร์เซ็นต์ไขมันสะสมเพิ่มมากขึ้น สังเกตได้จากขนาดของรอบเอวและพุงที่มีขนาดเพิ่มขึ้นทุกปีมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นค่า BMI (มวลร่างกาย) เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
สิ่งเหล่านี้เป็นตัวชี้วัดว่า การสร้างฮอร์โมนเพศชายลดน้อยลง โดยสังเกตได้ง่ายจากการแข็งตัวของอวัยวะเพศในตอนเช้าน้อยกว่าเดือนละ 10 ครั้ง หรือความต้องการทางเพศลดน้อยลง
หมอจึงใช้การตรวจเลือดคุณลุงบีเพื่อวัดระดับฮอร์โมนเพศชายชื่อเทสทอสเทอโรน (Testosterone) เพื่อประกอบการวินิจฉัย
ด้านจิตใจอารมณ์
คือ รู้สึกเบื่อหน่าย ไม่มีแรงจูงใจในการทำกิจกรรม เป้าหมายในชีวิตเปลี่ยนไปในทางลบ รู้สึกเศร้าเหงาหงุดหงิดง่าย ขี้บ่นขี้น้อยใจ ไม่อยากไปไหนชอบอยู่คนเดียว ไม่เข้าสังคม นอนไม่หลับ หรือหลับไม่สนิท ตื่นมาไม่สดชื่น ความสุขในชีวิตลดน้อยลง บางรายมีอาการทางสมองร่วมด้วย เช่น ขี้ลืม ความจำระยะสั้นหายไป ลืมชื่อคน ลืมสิ่งของ ลืมเส้นทาง เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้อลดน้อยลง ยกของหนักได้น้อยลง อาการเหล่านี้ ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของคนไข้และคนรอบข้าง
<< อ่านต่อหน้าที่ 2 >>
สาเหตุวัยทองเพศชาย
วัยทองเพศชายส่วนใหญ่ เริ่มมีอาการเมื่ออายุประมาณ 60 ปี และอาการจะเห็นได้ชัดขึ้นหลังจากนั้น โดยเริ่มจากอาการต่อมลูกหมากโต ซึ่งเป็นผลทางด้านกายภาพ ส่วนใหญ่คนไข้ชายที่มารักษาต่อมลูกหมากกับหมอมักเข้าสู่วัยทองร้อยละ 90 แต่กรณีคุณลุงบีนั้น มีอาการหนักมาก เพราะมีปัญหาความจำและนอนไม่หลับร่วมด้วย
หมอจึงเริ่มด้วยการเจาะเลือดเพื่อตรวจดูระดับฮอร์โมน ปรากฏว่า ฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนต่ำมากอยู่ที่ 0.03 นาโนกรัมต่อเดซิลิตร ซึ่งโดยส่วนใหญ่ชายวัย 60 ค่าเฉลี่ยควรจะอยู่ที่ประมาณ0.1 – 0.3 นาโนกรัมต่อเดซิลิตร จึงทำให้เอสโทรเจนเสียสมดุลขึ้นสูง มีอาการข้างเคียงแบบผู้หญิง คือ อารมณ์ขึ้นลงคิดมากน้อยใจลังเลใจเป็นต้น
จากการซักถามประวัติ ลุงบีชอบดื่มเหล้าสูบบุหรี่ และไม่ออกกำลังกาย เลยระดับฮอร์โมนจึงต่ำกว่ามาตรฐานชายวัย 60 ทั่วไป หมอจึงตรวจดูฮอร์โมนครบทั้งโพรเจสเทอโรนเอสโทรเจน และคอร์ติซอลด้วยเพื่อประกอบการวินิจฉัย
สมอง + กระดูก + หัวใจสัมพันธ์กับชายวัยทอง
สมองกระดูกและหัวใจทั้ง 3 ระบบนี้ สัมพันธ์กับอาการวัยทองเพศชาย โดยสมองสัมพันธ์กับอารมณ์ ถ้าเป็นสมองส่วนบนก็เกี่ยวกับความจำ นอกจากนี้ยังสัมพันธ์กับกระดูกเสื่อมกระดูกพรุน และระบบที่เกี่ยวกับหัวใจ เพราะฉะนั้นถ้าฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนต่ำ จะส่งผลกระทบไปทั้งหมด เพราะทุกระบบสำคัญนี้สัมพันธ์กัน
สรุปเคสคุณลุงบี คือ หมอจ่ายฮอร์โมนเป็นเจลทาประเภท BHRT (Bio-dentical Hormone Replacement Therapy) และสาเหตุที่หมอไม่จัดฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนแบบชนิดเม็ดให้กิน เพราะมีผลข้างเคียงคือ สามารถทำให้เกิดเซลล์มะเร็งได้ มีผลวิจัยทางการแพทย์ระบุไว้ว่า ถ้ากินฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนเข้าไป ตับจะเปลี่ยนฮอร์โมนชนิดนี้เป็นท็อกซิน และเกิดการสะสมเป็นเซลล์มะเร็งได้
หมอเลยจ่ายฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนแบบเจลทาตามร่างกาย โดยเฉพาะบริเวณอวัยวะที่มีไขมันเพื่อให้ง่ายต่อการดูดซึม เช่น หน้าท้อง ท้องแขน สะบักหัวไหล่ เพราะฮอร์โมนเจลจะดูดซึมได้ดีกับร่างกายส่วนที่มีไขมัน เพราะเป็นอนุพันธุ์ของคอเลสเตอรอลโดยทาวันละ 1 ครั้งก่อนนอน รัศมีความกว้างประมาณ 1 ฟุต และไม่หนามากจนเกินไปเพื่อให้ซึมเข้าสู่ร่างกายได้อย่างรวดเร็ว ควรทาสลับบริเวณกันไป จากนั้นต้องล้างมือให้สะอาดเพราะผลข้างเคียงของฮอร์โมนเจลคือ ทำให้เลือดเข้มข้นขึ้นได้หลังจากนั้นประมาณ 2 เดือน หมอจึงนัดเจาะเลือดตรวจอีกครั้ง
หลังจากนั้นหมอติดตามผลและตรวจค่า CBC (Complete BloodCount) ดูความเข้มข้นของเลือดซึ่งก็อยู่ในเกณฑ์น่าพอใจและค่า PSA (Prostate-specific Antigen) คือ ค่าความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากทั้งนี้ ต้องนำมาประกอบกันระหว่างที่คนไข้ได้ฮอร์โมนปรากฏว่า ระดับของฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนเพิ่มขึ้นมาประมาณร้อยละ 25 ในเวลา 2 เดือนหลังจากที่เจาะในครั้งแรก
หมอจึงให้ทาต่ออีก 1 เดือน และมีโจทย์ให้คุณลุงบีเพิ่ม โดยต้องออกกำลังกายวันละ 20 นาที และรับวิตามินดีจากแสงแดดช่วงเวลา 8.00 น. – 9.00 น. จากการซักถามอาการคุณลุงบี ท่านบอกว่านอนหลับสนิทมากขึ้น และรู้สึกสดชื่นมาก ไม่อ่อนเพลีย อาการดีขึ้น หมอจึงนัดตรวจอีกครั้งใน 4 เดือนต่อมาระดับฮอร์โมนของลุงบีเพิ่มขึ้น และมวลร่างกายยังเพิ่มขึ้นอีกด้วย
<< อ่านต่อหน้าที่ 3 >>
เคล็ดลับก่อนวัยทอง
ฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนของผู้ชาย จะสูงที่สุดตอนอายุ 25 ปีแล้ว หลังจากนั้นจะค่อยๆ ลดลงทุกปี ในทางการแพทย์แนะนำให้รักษาดัชนีมวลกายหรือค่า BMI ให้คงที่ และเหมาะสมตามช่วงวัยเพราะฮอร์โมนเทสทอสเทอโรนนั้นสร้างจากอัณฑะ และสามารถสร้างได้จากกล้ามเนื้อแบบไร้ไขมัน (Muscle Lean) และมวลกล้ามเนื้อ (Muscle Mass) เพราะฉะนั้นผู้ชายควรมีกล้ามเนื้อเพื่อป้องกันภาวะวัยทองที่มาก่อนวัย
ฮอร์โมน BHRT (Bio-denticalHormone Replacement Therapy
คือ ฮอร์โมนสังเคราะห์ที่มีโครงสร้างเหมือนฮอร์โมนจากร่างกายมนุษย์ทุกอย่าง เพราะเป็นฮอร์โมนจากธรรมชาติ แต่ต้องใช้ด้วยความเหมาะสมและควรอยู่ในคำสั่งของแพทย์ Side Effect มีผลข้างเคียงคือเพิ่มความเข้มข้นของเลือดได้
รับมืออย่างเข้าใจวิธีดูแลผู้ชายวัยทอง
อาหาร
- เลี่ยงอาหารรสหวานเน้นอาหารที่ช่วยเสริมสร้างฮอร์โมนเพศชายอาทิผักใบเขียวเข้มไข่แดงแตงโม
- เพิ่มไขมันดีกินพืชตระกูลถั่วมากขึ้นอัลมอนด์อะโวคาโดวอลนัทงาขาวงาดำ
- เพิ่มโอเมก้า – 3 ปลาทูน่าแซลมอน
ออกกำลังกาย
เน้นการออกกำลังแบบยืดเหยียด (Stretching Exercise) เช่นการเดินรำไท้เก๊กโยคะสิ่งสำคัญควรเพิ่มวิตามินดีมากขึ้นโดยรับแสงแดดช่วงเช้าเวลา 8.00 น. – 9.00 น. ทุกวันวันละ 10 – 15 นาที
จิตใจ
รู้จักปล่อยวางคิดบวกและรู้วิธีจัดการกับความเครียดหัดทำสมาธิเพื่อผ่อนคลายอารมณ์และจิตใจ
จาก คอลัมน์ WELLNESS CLASS นิตยสารชีวจิต ฉบับ 486
บทความน่าสนใจอื่นๆ
5 โรคร้ายที่คุณ ผู้ชาย ควรระวัง
รับมือวัยทองผู้ชาย หยุดหงุดหงิด ซึมเศร้า ช่วยหลับสบาย
กุยช่าย ป้องกันมะเร็งคุณผู้ชาย
ติดตาม ชีวจิต ในช่องทางต่างๆ ได้ที่
Fast Check ผู้ชายวัยทอง คุณเป็นหรือเปล่า
Fast Check ผู้ชายวัยทอง คุณเป็นหรือเปล่า ในบ้านเราตอนนี้เรื่อ ผู้ชายวัยทอง กำลังได้รับความสนใจมากเช่นกัน เมื่อก่อนเมื่อพูดถึง “วัยทอง” เป็นคำที่เราคุ้นหูกันดี ส่วนใหญ่จะได้ยินว่าผู้หญิงวัยทอง แต่ไม่ค่อยได้ยิน ผู้ชายวัยทอง กันเท่าไรนัก เพราะเมื่อพูดถึงคำนี้ภาพในหัวจะขึ้นมาเป็นผู้หญิงมีอายุคนหนึ่ง อารมณ์ไม่คงที่ ถ้าถึงขั้นหนักก็จะได้รับสมญานามว่า มนุษย์ป้า แต่รู้หรือไม่ครับว่าวัยทองไม่ได้เกิดกับผู้หญิงเพียงอย่างเดียว เพราะผู้ชายก็ต้องเจอกับอาการวัยทองเช่นกัน เรามาเรียนรู้เรื่องนี้และเตรียมพร้อมรับมือกันดีกว่า อนาคตจะได้ไม่ต้องกลายเป็นมนุษย์ลุงโดยไม่รู้ตัวค่ะ ตามหลักการแล้วผู้ชายวัยทองจะมีอายุอยู่ที่ช่วงประมาณ 50 – 55 ปี หรือบางคนอาจจะเร็วกว่านั้นคือตั้งแต่เริ่มเข้าเลข 4 เลย ซึ่งสาเหตุเกิดจากค่าฮอร์โมนเพศชาย หรือ “เทสโทสสเตอโรน” (Total Testosterone) ลดลงไปเรื่อยๆ ตามอายุที่เพิ่มมากขึ้น แต่ไม่กลายเป็นศูนย์เหมือนฮอร์โมนเพศผู้หญิงในหญิงวัยทองนะครับ และไม่สามารถบอกได้ว่าค่าฮอร์โมนเพศชายลดลงเพียงใดถึงจะเรียกว่าวัยทอง โดยปกติแล้วผู้ชายอายุ 20-80 ปี เฉลี่ยฮอร์โมนลดลง 100 นาโนกรัมต่อเดซิลิตร หรือลดลงร้อยละ 0.4 ต่อปี สำหรับอาการวัยทองในผู้ชายจะวินิจฉัยได้ยากกว่า มองเห็นความเปลี่ยนแปลงไม่ชัดเจนเท่าผู้หญิง แต่เราก็สามารถตรวจสอบดูเบื้องต้นแบบคร่าวๆ ได้ ไปดูกันว่าคุณเข้าข่ายที่จะเป็นวัยทองหรือไหม อาการทางกาย จะมีอาการอ่อนเพลีย […]
แก้หงุดหงิดง่าย ผู้ชายวัยทอง
ผู้ชายวัยทอง คนไข้ชายอายุ 67 ปีแต่งงานมาแล้ว 35 ปีมีลูกชาย 2 คนและหลาน 2 คนมีอาการคือโมโหหงุดหงิดง่ายแม้ว่าเป็นเรื่องเล็กน้อยซึมเศร้าเหม่อลอยนอนไม่หลับ