น้ำพริกลงเรือ
น้ำพริกลงเรือ ตำรับหม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์ โดยคุณมาลินี ณ นคร เมื่อกล่าวถึงน้ำพริกโบราณ ชื่อของน้ำพริกลงเรือคงคุ้นหูหลายท่านเป็นอย่างดี
โอกาสนี้เราจึงนำเมนู น้ำพริกลงเรือ ตำรับโบราณของหม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์ อดีตข้าหลวงประจำห้องเครื่องพระตำหนักพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏปิยมหาราชปดิวรัดา (ตำหนักดังกล่าวตั้งอยู่ภายในมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทาในปัจจุบัน) มานำเสนอ โดยเมนูอาหารชาววังตำรับหม่อมหลวงเนื่องนั้น ปัจจุบันได้รับการสืบทอดโดยคุณนิจ เหลี่ยมอุไรบุตรบุญธรรมของหม่อมหลวงเนื่อง และคุณมาลินี ณ นคร หลานสาวของคุณนิจ
โดยหม่อมหลวงเนื่องท่านเล่าว่า น้ำพริกลงเรือ นี้ เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ ลดาวัลย์ (คุณจอมสดับ) เป็นต้นตำรับคิดค้นขึ้น เหตุจากเจ้านายเล็ก ๆ ในวังสวนสุนันทาลงเรือเล่นกัน เมื่อถึงเวลาเสวยก็ไม่เสด็จขึ้นจากเรือ คุณจอมสดับกลัวพระวิมาดาเธอฯจะกริ้ว จึงวิ่งมาที่ห้องพักเครื่องเสวย เห็นมีน้ำพริกกะปิ หมูหวาน ไข่เค็ม ปลาช่อนทอดฟู ปลาทู ปลาดุกย่างทอด กระเทียมดองหมูหวาน คุณจอมสดับจึงหยิบทุกสิ่งมาคลุกผสมกับข้าว จัดใส่จานพร้อมผัก วางช้อนส้อมนำไปถวาย เจ้านายองค์เล็ก ๆ โปรดอาหารชนิดนี้มาก เมื่อถึงคราอยากเสวยอีกก็จะบอกว่า “เอาอย่างวันกินน้ำพริกลงเรือ” จึงกลายเป็นชื่อของน้ำพริกในที่สุด
ส่วนผสม (สำหรับน้ำพริก 2 ถ้วย) เตรียม 30 นาที ปรุง 20 นาที
- พริกชี้ฟ้าแดงซอย 1 เม็ด
- พริกขี้หนูแดง 4 เม็ด
- กะปิอย่างดี 1 ช้อนชา
- กระเทียม กลีบเล็กปอกเปลือก 5 กลีบ
- น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ
- น้ำมะนาวหรือเนื้อมะดัน 3½ ช้อนโต๊ะ
- กระเทียมดองแกะเป็นกลีบ 2 หัว
- ไข่แดงของไข่เค็ม 2 ฟอง
- หมูหวาน (ปริมาณตามสูตร)
- ปลาดุกหรือปลาช่อนนึ่งสุก 1 ตัว
- น้ำมันสำหรับทอดปลา
- ผักสดสำหรับรับประทานกับน้ำพริก เช่น แตงกวา มะเขือเปราะ มะเขือไข่เต่า ขมิ้นขาว เป็นต้น
- ผักลวกสำหรับรับประทานกับน้ำพริก เช่น ถั่วพู ถั่วฝักยาว กะหล่ำปลีต้ม บวบงู เป็นต้น
ส่วนผสมหมูหวาน
- หมูสามชั้นต้มจนหนังเปื่อยหั่นชิ้นเล็กหรือหมูสับ 1 ถ้วย
- น้ำตาลปี๊บ 3 ช้อนโต๊ะ
- น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ
- น้ำมันพืช 3 ช้อนโต๊ะ
วิธีทำ
1. โขลกน้ำพริกโดยเริ่มจากโขลกกระเทียมกับกะปิให้เนียนเข้ากันใส่พริกทั้งสองชนิดลงโขลกจนละเอียด ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำมะนาวตามชอบพักไว้ (หากใช้มะดันให้ใส่เนื้อมะดันหลังโขลกพริกละเอียดแล้ว)
2. ผัดหมูสามชั้นหรือหมูสับกับน้ำมันพืชสักพัก ปรุงรสด้วยน้ำตาลปี๊บและน้ำปลา ผัดจนน้ำตาลรัดเนื้อหมูดี ชิมดูให้ออกรสจัด ปิดไฟ
3. นำน้ำพริกที่โขลกไว้เคล้ากับหมูหวานให้เข้ากันชิมรสตามชอบพักไว้
4. แกะเนื้อปลานึ่งแล้วยีด้วยมือให้ละเอียด ก่อนนำไปทอดในน้ำมันให้เหลืองกรอบ ตักขึ้นซับน้ำมัน พักไว้
5. ยีเนื้อปลาทอดใส่ลงในน้ำพริก พร้อมกระเทียมดองและไข่แดงหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ จัดเสิร์ฟพร้อมกับผักสดและผักลวก
พลังงานต่อหนึ่งถ้วย 848.45 กิโลแคลอรี
โปรตีน 33.05 กรัม ไขมัน 71.87 กรัม
คาร์โบไฮเดรต 15.07 กรัม ไฟเบอร์ 0.27 กรัม
โดย Health&Cuisine
สูตรอาหารแนะนำ
น้ำพริกลงเรือ ตำรับหม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์ โดยคุณมาลินี ณ นคร
น้ำพริกลงเรือ ตำรับหม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์ โดยคุณมาลินี ณ นคร เมื่อกล่าวถึงน้ำพริกโบราณ ชื่อของน้ำพริกลงเรือคงคุ้นหูหลายท่านเป็นอย่างดี
น้ำพริกลงเรือ น้ำพริกแห่งความภักดีของเจ้าจอมสดับ
น้ำพริกลงเรือ น้ำพริกแห่งความภักดีของเจ้าจอมสดับ บุคคลต้นเรื่อง อาจารย์เพ็ญพรรณ สิทธิไตรย์ และคุณกิติภูมิ ดวงทิพย์ “ที่มาของ ‘น้ำพริกลงเรือ’ นั้น เล่าแตกต่างกันไปหลายทาง