เมื่อเห็นชาวพม่า เขมร ลาว เข้ามาใช้แรงงานในประเทศไทยนับล้าน ๆ คนแล้ว ก็อดตั้งคำถามไม่ได้ว่า คนไทยหายไปไหน ประเทศของเราขาดคนทำงานไปแล้วหรือ
ในเมื่อค่าแรงต่ำ คนไทยรับไม่ได้ เราก็ควรทำค่าแรงให้สูงพอเพื่อให้คนงานไทยอยู่ได้ เงินทองจะได้ไม่ไหลออกนอกประเทศกำไรของผู้ประกอบการแต่ละแห่งก็สูง ๆ ทั้งนั้น ทำไมคนงานไทยจึงไม่มีงานที่ให้ค่าแรงดี ๆ บ้าง คนไทยด้วยกัน เราจะกดขี่กันไปทำไม
เมื่อเป็นเช่นนี้ คนงานไทยก็ต้องหนีไปทำงานต่างประเทศเพื่อจะได้ค่าแรงมากกว่า ส่วนผู้ประกอบการก็หาแรงงานขั้นต่ำราคาถูก เช่น พม่า มาทดแทน แต่ถึงอย่างไรก็ยังกดขี่ค่าแรงเขาอยู่ดี เพียงเพื่อจะให้ได้ผลประกอบการตัวเลขสวย ๆ สูง ๆ ในขณะที่คุณค่าความเป็นมนุษย์ผู้ทำงานหนักกลางแดด เสี่ยงภัย ยังคงไร้ค่าลำบาก ยากจน ขาดแคลนอย่างไรก็คงเป็นเช่นนั้น ที่ทนทำก็เพราะไม่มีทางเลือกที่ดีกว่า
โลกใบนี้จะร่มเย็นเป็นสุขกว่านี้แน่ หากเราช่วยเหลือแบ่งปันให้คนทำงานหนักได้อิ่มท้องและมีวิถีชีวิตที่ดีขึ้น สวัสดิการชีวิตของคนเหล่านี้อยู่ในขั้นเลวที่สุด ไม่ว่าจะเป็นที่พักและพาหนะขนส่งทั้งแออัด เสี่ยงภัย ไร้มนุษยธรรมอย่างยิ่ง เพราะนายจ้างเห็นแก่ตัว เอาแต่ประโยชน์ตนเป็นหลัก ทั้ง ๆ ที่ความสำเร็จส่วนใหญ่มาจากการเสี่ยงชีวิตของแรงงานทั้งสิ้น
ข้าพเจ้ารู้สึกอดสูใจเมื่อเห็นความเหลื่อมล้ำของนายจ้างกับลูกจ้างที่แบ่งชนชั้นกันจนเกินไป ทั้งที่ความจริงต่างฝ่ายต่างก็พึ่งพิงอิงอาศัยกันจึงจะสามารถเนรมิตงานใหญ่ให้สำเร็จได้ ฉะนั้นก็ไม่ควรจะกดขี่ เอารัดเอาเปรียบกันจนเกินไป
แม้ชีวิตชาวนา ชาวไร่ ชาวสวนก็เช่นกัน เราพูดว่าประเทศไทยส่งข้าวออกมากที่สุดในโลก แต่เหตุใดคนทำนาจึงยากจนที่สุดในประเทศนี้ แล้วใครร่ำรวย ใครเอาเปรียบ เหตุการณ์เช่นนี้ไม่ใช่เพิ่งเกิดขึ้นวันนี้ แต่เกิดมาแล้วนับร้อยปี และจะเป็นอย่างนี้ต่อไปในอีกร้อยปีข้างหน้า หากจิตสำนึกของคนกลางที่ทำนาบนหลังคนยังไม่ยอมเปลี่ยน
ใครจะปฏิรูปประเทศไทยอย่างไรก็ทำไป แต่สิ่งหนึ่งที่ข้าพเจ้าอยากให้หันกลับมาดูคือ วิชาลำบาก ยากจน ขาดแคลนของคนชั้นล่าง ซึ่งเป็นสิ่งที่พวกเขาถูกกระทำ ถูกกำหนดให้เป็นเช่นนั้นในขณะที่คนอีกพวกหนึ่ง เยาวชนคนรุ่นใหม่ไม่ต้องการพบเจอวิชานี้ อยากหนีให้ไกล มองเห็นเป็นเรื่องต่ำต้อย ทั้ง ๆ ที่เป็นวิชาที่ทรงคุณค่า มีปรัชญาในการสร้างคนอย่างสมบูรณ์แบบ
เพียงเพราะเห็นตัวอย่างของคนที่ถูกกระทำให้ลำบากยากจน และขาดแคลนกับตาแล้วรับไม่ได้ จึงเพิกเฉยต่อการฝึกเยาวชนด้วยวิธีการเช่นนี้ไปเสีย… ช่างน่าเสียดายจริง ๆ
