เจริญเมตตา ในช่วงระยะเวลาอันสั้น ได้อานิสงส์ขนาดนี้เชียวหรือ ?

การ เจริญเมตตา หมายถึง การแผ่ขยายไปยังสรรพสัตว์อย่างเท่าเทียมกันโดยไม่มีประมาณ การเจริญเมตตาเป็นการภาวนาองค์ธรรมหนึ่งในพรหมวิหาร 4 ความเมตตาไม่ต่างจากน้ำที่ดับเปลวเพลิงแห่งความโกรธเกรี้ยว เมตตาสามารถทำให้เกิดปัญญาได้เช่นกัน แล้วปัญญานี้ก็เป็นเครื่องดับความโกรธได้อีกด้วย เพราะเมื่อเกิดความเมตตา ความเข้าอกเข้าใจก็จะเกิดตามมา กลายเป็นปัญญาในการประเมินว่าสิ่งที่เขากระทำต่อเรานั้น เป็นเพราะเขาอาจมีปม มีความหลังที่ไม่ดี จึงแสดงการกระทำที่ไม่ดีต่อเรา

หลายคนอาจจะมองว่าการเจริญเมตตานั้น ต้องเจริญนาน ๆ ใช้เวลามาก แต่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ระบุไว้ชัดเจนแล้วว่า เจริญเมตตาเพียงระยะเวลาสั้น ๆ ก็ได้อานิสงส์มหาศาลเช่นกัน ซึ่งพระองค์ตรัสไว้ในพระสูตรที่มีชื่อว่า “โอกขาสูตร”

ครั้งพระพุทธองค์ประทับอยู่ ณ พระเชตวันวิหารในกรุงสาวัตถี ที่ท่านอนาถบิณฑิตเศรษฐีสร้างถวายเป็นพระอารามในพระพุทธศาสนา พระองค์ทรงสอนเรื่องการเจริญเมตตาแก่เหล่าพระภิกษุว่า

“ภิกษุท้้งหลาย ผู้ใดพึงให้ทานถึง 100 หม้อ ในตอนเช้า กลางวัน และเย็น ผู้ใดเจริญเมตตาเท่าเพียงชั่วการหยดของน้ำนมจากเต้าของแม่วัว ในตอนเช้า กลางวัน และเย็น (รศ.ดร.นฤมล มารคแมน ใช้คำว่า “รีดน้ำนม” ซึ่งทำให้เห็นภาพและเข้าใจมากขึ้น) การเจริญเมตตาจึงมีผลเท่ากับการทำทานด้วย 100 หม้อ 3 เวลา ภิกษุทั้งหลายพึงศึกษาและเจริญเมตตาให้มากและมั่นคง “

การหยดของน้ำนม หรือการรีดน้ำนม เป็นช่วงเวลาที่น้อยมาก เทียบได้กับระยะเวลาประมาณ 5-10 นาที การเจริญเมตตาในตอนเช้า กลางวัน และเย็น ประมาณ 5-10 นาทีต่อวัน มีอานิสงส์เทียบเท่าการทำทานด้วยอาหารหรือวัตถุที่มีจำนวนมากจนต้องบรรจุลงในหม้อถึง 100 ใบ

ในพระพุทธศาสนามักกล่าวถึงการเจริญสมาธิหรือเมตตาที่ใช้เวลาสั้น ๆ ด้วยคำเปรียบเปรยว่า “เพียงลัดนิ้วมือ” , “ไก่กระพือปีก”, “งูแลบลิ้น” และ “ช้างกระดิกหู” สังเกตว่าคำเหล่านี้เป็นคำเปรียบเปรยถึงระยะเวลาที่สั้นกว่ารีดนมวัวเสียอีก อาจไม่ถึงนาทีด้วยซ้ำ แต่หากได้ภาวนาหรือเจริญในช่วงระยะเวลาเท่านี้ที่กล่าวยังได้อานิสงส์เทียบเทาการทำทาน

ลองสละเวลาอันน้อยนิดเท่ารีดนมวัว เพียงลัดนิ้วมือ ไก่กระพือปีก งูแลบลิ้น และช้างกระดิกหู มาเจริญเมตตา เพื่อให้เราเป็นผู้มีจิตใจที่เย็น ปราศจากความโกรธ มีปัญญา ความเข้าอกเข้าใจ เพื่อประหัตประหารความโกรธเคืองกันเถิด