เส้นทางสู่อรหัตตผลของพระ อุบลวรรณาเถรี : สตรีผู้ทำบุญด้วยดอกบัวมาหลายชาติ

บิดาพานางไปบวชที่สำนักภิกษุณี เวลาผ่านไปไม่ถึงครึ่งเดือน พระเถรีเป็นเวรดูแลพระอุโบสถ จึงจุดดวงประทีปแล้วกวาดโรงอุโบสถ นางได้ถือนิมิตในเปลวประทีปนั้นทำเตโชกสิณจนเกิดฌาน ทำฌานเป็นบทเจริญวิปัสสนา จนบรรลุอรหัตตผลในที่สุด

พระเถรึถูกข่มขืน

แม้จะบวชแล้ว พระอุบลวรรณาเถรียังต้องประสบเคราะห์กรรมต่าง ๆ ช่วงที่พระพุทธเจ้ายังไม่ออกกฎห้ามภิกษุณีอยู่ในป่า พระอุบลวรรณาเถรีเที่ยวจาริกไปในชนบท เมื่อกลับมาที่ป่าอันธวัน เขตกรุงสาวัตถี ได้อาศัยกระท่อมที่ชาวบ้านทำไว้ รุ่งเช้าพระเถรีอออกไปบิณฑบาต นันทมาณพ ลูกชายของลุง ซึ่งแอบรักพระเถรีมาตั้งแต่ตอนเป็นฆราวาส ได้แอบเข้าไปซ่อนตัวอยู่ใต้เตียงในกระท่อม พอพระเถรีกลับมาก็ข่มขืนพระเถรีแล้วหนีไป สุดท้ายถูกธรณีสูบลงไปสู่อเวจีมหานรก ก่อนที่นันทมาณพจะเข้ากระทำลามกพระเถรี พระอุบลวรรณาเถรีได้เตือนเขาแล้วว่า “เธอจะวินาศ ๆ” แต่เขาไม่สนใจ ด้วยบาปที่กระทำชั่วต่อพระอรหันต์ซึ่งเป็นหนึ่งในบาปหนัก 5 ประการของพระพุทธศาสนา ทำให้ต้องไปชดใช้กรรมในอเวจีมหานรกทันที ในคัมภีร์กล่าวถึง 5 บุคคลด้วยกันที่สร้างบาปหนักจนถูกธรณีสูบ (ติดตามอ่านได้ใน >>> 5 บุคคลบาปหนาจน หนักแผ่นดิน ในสมัยพุทธกาล)

กรณีของพระอุบลวรรณาเถรีถูกข่มขืนได้รับการวิพากษ์วิจารณ์จากหลายฝ่ายว่า “พระอรหันต์พึงพอใจในการเสพกามเช่นนั้นหรือ“ เมื่อพระพุทธเจ้าทรงทราบจึงตรัสอธิบายเรื่องนี้ว่า “พระอรหันต์ย่อมไม่ยินดีในกามสุข ไม่เสพกามแล้ว เปรียบประดุจหยดน้ำที่หยดลงบนใบบัว แล้วน้ำไม่ติดใบบัว ย่อมกลิ้งตกลงไปจากใบ เหมือนเมล็ดผักกาดที่ไม่ติดปลายเหล็กแหลม หากเป็นเช่นนี้กามยังไม่ซึมซาบในจิตของพระอรหันต์ฉันนั้น“ หลังจากนั้นพระพุทธเจ้าจึงขอให้พระเจ้าปเสนทิโกศลจัดสร้างที่อยู่ให้ภิกษุณีภายในพระนคร พระราชาก็สนองพระโอษฐ์ของพระพุทธเจ้าเป็นอย่างดี

พระอุทายีขอสบง

วันหนึ่งเมื่อพระเถรีทำอาหารด้วยเนื้อแล้วนำไปถวายพระพุทธเจ้า แต่ไม่พบ พบแต่พระอุทายี พระเถรีจึงฝากถวายเนื้อแด่พระพุทธเจ้าด้วย แต่พระอุทายีกล่าวว่า “น้องหญิงกระทำให้พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอิ่มเอิบด้วยเนื้อ เธอควรถวายผ้าอันตรวาสก (สบง) เพื่อให้อาตมาอิ่มเอิบผ้าอันตรวาสกเหมือนกัน“ แต่พระเถรีปฏิเสธคำขอนี้

พระอุทายีก็ไม่ยอมเช่นกัน สุดท้ายพระอุบลวรรณาเถรีต้องยอมถวายผ้าอันตรวาสกไป ภายหลังเมื่อพระพุทธเจ้าทรงทราบเรื่อง พระองค์จึงทรงบัญญัติห้ามมิให้ภิกษุรับจีวร (ไตรจีวร) จากมือภิกษุณีผู้มิใช่ญาติ เว้นแต่แลกเปลี่ยนกันอีกด้วย

ครั้งพระพุทธเจ้าแสดงยมกปาฏิหาริย์ปราบพยศเดียรถีย์ พระเถรีขออาสาแสดงฤทธิ์ช่วยพระพุทธเจ้าโดยเนรมิตรถเทียมด้วยม้า 4 ตัวขึ้นมา จากนั้นพระพุทธเจ้าจึงได้ตั้งเอตทัคคะเป็นผู้มีฤทธิ์ และเป็นพระอัครสาวิกาเบื้องซ้ายคู่กับพระเขมาเถรี ผู้เป็นพระอัครสาวิกาเบื้องขวา แก่พระอุบลวรรณาเถรี

ทำบุญด้วยดอกบัว จึงมีผิวงามดุจดอกบัว

ในอรรถกถาอุบลวรรณาเถรีคาถา เล่าย้อนอดีตชาติของพระอุบลวรรณาเถรีไปถึงสมัยพระปทุมุตตรพุทธเจ้า นางเกิดเป็นกุลธิดาของเศรษฐีในกรุงหังสวดี ได้ฟังธรรมจากพระพุทธเจ้า และในวันนั้นเองพระองค์ทรงแต่งตั้งเอตทัคคะผู้มีฤทธิ์แก่พระเถรีรูปหนึ่ง นางเกิดจิตเลื่อมใส และปรารถนาได้เป็นพระเถรีผู้เป็นเอตทัคคะด้านนี้ในสมัยพระพุทธเจ้าพระองค์ใดพระองค์หนึ่งในอนาคต จึงทำมหาทานถวายพระพุทธเจ้าและพระสาวกเป็นเวลานานถึง 7 วัน

ครั้งสมัยพระกัสสปพุทธเจ้า นางเกิดเป็นธิดาของพระเจ้าแผ่นดินทำบุญและดูแลพระภิกษุจนกระทั่งสิ้นอายุขัย จากนั้นนางเกิดเป็นเทพธิดาบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เมื่อหมดอายุขัยก็ลงมาเกิดเป็นลูกสาวของคนใช้แรงงาน นางได้ถวายข้าวตอกและดอกบัวแด่พระปัจเจกพุทธเจ้า ผลบุญนี้ส่งผลให้นางเกิดเป็นนางปทุมวดี สตรีผู้เกิดจากดอกบัวหลวง เมื่อสิ้นอายุขัยก็มาเกิดเป็นลูกสาวของคนใช้แรงงานในหมู่บ้านใกล้เมืองกรุงราชคฤห์ ได้ใส่บาตรพระปัจเจกพุทธเจ้าด้วยดอกบัวขาบ 8 ดอก เมื่อสิ้นอายุขัยก็มาเกิดเป็นนางอุบลวรรณาผู้มีผิวกายงามดังบัวขาบนั่นเอง

ที่มา

อรรถกถาเวสสันดรชาดก

อรรถกุถาอุบลวรรณาเถรีคาถา

ประวัติพระอุบลวรรณาเถรี

อุปปลวัณณาเถริยาปทาน

https://lotusbywuthikorn.wordpress.com

ภาพ

https://pixabay.com

http://cmhop.finearts.cmu.ac.th

http://ld2541.blogspot.com

บทความน่าสนใจ

พระธัมมทินนาเถรี ภิกษุณีที่พระพุทธเจ้าทรงชมเชยว่าเป็น นักปราชญ์