ห่างออกมาอีกเกือบ 10 ปี พญานาคกลับมาเป็นกระแสอีกครั้งเพราะละครเรื่อง นาคี แถมยังสร้างภาคต่อเป็นภาพยนตร์อีกด้วย นาคี สร้างจากผลงานของตรี อภิรุม (เทพ ชุมสาย ณ อยุธยา) ผู้เขียนนวนิยายสยองขวัญ ซึ่งสร้างผลงานไว้หลายเรื่อง เช่น ทายาทอสูร ตุ๊กตาโรงงาน แก้วขนเหล็ก ศีรษะอสูร อนิลทิตา ปิศาจหรรษา ฯลฯ นาคีเป็นตำนานความรักข้ามภพระหว่างนาคกับมนุษย์ ซึ่งเรื่องราวความรักแบบนี้มีปรากฏได้ในนิทานพื้นบ้านของไทย เช่น พระร่วงกับนางนาค และวรรณกรรมของอินเดีย เช่น อรชุนกับธิดาพญานาคนามว่า อุลุปี พระเจ้าพรหมทัตกับนาคมาวิกาในภูริทัตตชาดก หรืออย่างประเทศเพื่อนบ้านก็เรื่องพระทองกับนางนาค ยังคล้ายกับนิทานจีนเรื่องนางพญางูขาวอีกด้วย ยังผูกเรื่องกับพญานาคที่เป็นที่นับถือของชาวอิสาน คือ ท้าวศรีสุทโธนาคราช และนิทานพื้นบ้านไทยอีกหลายเรื่อง เช่น ตำนานหนองหาน ท้าวผาแดงกับนางไอ่ ตำนานปลาไหลเผือก พญานาคล่มเมือง เป็นต้น
เว็บไซค์ entertain.teenee เขียนบทความเรื่อง “หากละครเรื่องไหนกล่าวถึงตำนานพญานาค ละครเรื่องนั้นจะประสบความสำเร็จแทบทุกเรื่อง” ซึ่งยกละครเกี่ยวกับพญานาคที่ประสบความสำเร็จมา 3 เรื่อง ล้วนมีตัวละครเอกเป็นผู้หญิง เช่น กาษา นาคา มณีสวาท และนาคี เห็นด้วยกับความเห็นที่ว่า ละครพญานาค 3 เรื่องนี้ทำให้นางเอกของเรื่องดังเป็นพลุแตก และกลายเป็นที่จดจำมาจนถึงทุกวันนี้
ล่าสุดละครพญานาคเรื่อง เพลิงนาคา (2562) เป็นเรื่องราวของพญานาคผู้มีความแค้น เป็นพญานาคมิจฉาทิฐิ ไม่เลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ตอนต้นของเรื่องกล่าวถึงพญานาคสองพี่น้องคือ สิงหานาคราช และ กุมภนาคราช ที่เลือมใสในพญาสุวรรณนาคราชผู้เป็นใหญ่ แต่เมื่อกุมภนาคราชหันไปเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา สร้างความไม่พอใจให้กับสิงหานาคราชมาก เพราะตนเชื่อว่า นาคมีภาวะเป็นทิพย์ เป็นอมตะ ไม่สมควรนับถือพระพุทธเจ้าที่เป็นมนุษย์ จึงก่อกวนน้องชายในขณะที่กำลังถือศีลอยู่เสมอ กุมภนาคราชจึงจองจำพี่ชายไว้ด้วยมนต์อาลัมพายน์ ทำให้พญานาคตนนี้อาฆาตแค้นมาเป็นเวลานานถึงหกร้อยปี
คัมภีร์พระพุทธศาสนากล่าวถึงพญานาคมิจฉาทิฐิไว้ตนหนึ่งคือ นันโทปนันทนาคราช ไม่พอใจที่พระพุทธเจ้ากับคณะพระสาวกเหาะข้ามเศียรของตนไป จึงขยายร่างและใช้ขนดพันรอบเขาพระสุเมรุ ทำให้พระพุทธเจ้าและพระสาวกไม่สามารถเหาะไปสวรรค์ได้ จนกระทั่งพระมหาโมคคัลลานะออกอาสาปราบพยศ นันโทปนันทนาคราชจึงยอมรับนับถือพระรัตนตรัยเป็นสรณะ
ศึกษาเรื่อง นันโทปนันทนาคราชภาคขยายได้ที่ >>>>นันโทปนันทนาคราช นาคมิจฉาทิฏฐิ ผู้อำพรางแดนสวรรค์
เค้าโครงละครเรื่องนี้อิงมาจากตำนานอุรังคธาตุ คือตำนานเรื่องพระธาตุส่วนอกของพระพุทธเจ้าที่ประดิษฐานอยู่ในพระธาตุพนม ตำนานอุรังคธาตุกล่าวถึงพญนาคนามว่า พญาสุวรรณนาคราช ซึ่งเป็นพญานาคมิจฉาทิฐิ คิดทำร้ายพระพุทธเจ้า แต่พระองค์ทรงปราบพยศจนพญานาคน้อมรับพระรัตนตรัยเป็นสรณะ และเลือมใสในพระพุทธเจ้า จึงคายดวงไฟที่มีสีเหมือนดอกบัวถวายเป็นพุทธบูชา เชือกันว่าเป็นที่มาของดวงไฟพญานาคในแม่น้ำโขงที่จะผุดขึ้นมาเหนือน้ำในทุกคืนของวันออกพรรษา
พญานาคในละครให้อะไรแก่ผู้ชม คาดว่าเมื่อดูละครแล้วต้องย้อนกลับมาดูตัว พญานาคบางตนในละครยังยึดติดในชาติกำเนิดว่าสูงส่ง ผู้ชมจะได้ข้อคิดเรื่องนี้ เพื่อปล่อยวางและตระหนักว่าไม่มีใครสูงส่งไปกว่ากัน เพราะทุกคนล้วนอยู่ภายใต้กฎเดียวกัน คือกฎแห่งกรรม
พญานาคที่ประกอบกรรมดี ย่อมไปสู่ภพที่สูงขึ้น พญานาคบางตนไม่ประกอบกรรมดี ก็ย้อนกลับไปสู่ภพแห่งเดรัจฉานดังเดิม พญานาคเป็นสัตว์ทิพย์ที่มีความโกรธและอารมณ์ที่รุนแรง เห็นได้จากเรื่องของนันโทปนันทนาคราชไม่พอใจพระพุทธเจ้าและพระสาวกที่เหาะข้ามเศียรตน จึงเข้าขัดขวางทางไปแดนสวรรค์ของพระองค์และพระสาวก
ด้วยจิตของนาคมีพลังโทสะมากจึงเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่พระพุทธเจ้าไม่ทรงอนุญาตให้บวช พญานาคในละครทุกเรื่องจะมีลักษณะที่เหมือนกันคือความโกรธ และมีอารมณ์ที่รุนแรง คำแก้วไม่ได้กลายเป็นมนุษย์ เพราะพลังโทสะเคียดแค้นชาวดอนไม้ป่าที่ฆ่าแม่ของตน ละครเหล่านี้ใช้พญานาคผูัมีโทสะ ให้เป็นแบบอย่าง ได้เข้าใจถึงโทษแห่งความโกรธและความแค้น
ที่มา
https://mgronline.com/เรื่องย่อเพลิงนาคา
https://www.daradaily.com/เปิดตำนานพญานาคใน 7 ละคร ปลุกความเชื่อให้มีชีวิตโลดเเล่นในจอ
https://www.sanook.com/เปิด 5 ละครดังอิงความเชื่อตำนานพญานาค
https://th.wikipedia.org/รายชื่อละครจักร ๆ วงศ์ ๆ
https://th.wikipedia.org/ฉัตรชัย เปล่งพานิช
https://th.wikipedia.org/กาษา นาคา
https://th.wikipedia.org/มณีสวาท
https://th.wikipedia.org/แม่โขง (ละครโทรทัศน์)
อุรังคธาตุ (ตำนานพระธาตุพนม) โดย กรมศิลปากร
ภาพ
บทความน่าสนใจ
นันโทปนันทนาคราช นาคมิจฉาทิฏฐิ ผู้อำพรางแดนสวรรค์
พระนาคปรก พระประจำวันเสาร์ ที่หลายคนอาจไม่รู้ว่านาคปรกจริง ๆ แล้วเป็นอย่างไร