สุขสบายใจ เมนูต้านซึมเศร้า หงอยเหงาแค่ไหนก็อารมณ์ดี

โดย อ.วันทนี ธัญญา เจตนธรรมจักร ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์แผนไทยประยุกต์

พักหลังมานี้มีหลาย ๆ ท่านเข้ามาปรึกษากับดิฉัน ถึงมีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปของคนในครอบครัว เช่น พูดช้าลง พูดน้อยลง มีปฏิสัมพันธ์กับคนในครอบครัวหรือคนรอบข้างน้อยลง ชอบเก็บตัวอยู่เงียบๆ มีภาวะนิ่งมากขึ้น บางรายก็พามาพบเพื่อให้รักษาหรือพูดคุย เพราะอยากรู้ว่าตอนนี้ตนเองหรือญาติป่วยไม่สบายหรือไม่ ถ้าป่วยจะได้รีบรักษาให้หายโดยเร็ว ซึ่งหลังจากพูดคุยและดูอาการแล้ว ดิฉันพบว่าบางรายมีภาวะอาการหรือกำลังป่วยเป็น “โรคซึมเศร้า” ซึงต้องใช้กระบวนการหลายอย่างเพื่อให้อาการของโรคนี้หายไปหรือทุเลาเบาบางลง จึงหยิบมาเล่าสู่คุณฟังค่ะ

โรคซึมเศร้าหรืออาการซึมเศร้า Major depressive disorder เป็นโรคทางจิตที่พบได้บ่อย แต่ควรทำความเข้าใจว่าผู้ป่วยในโรคนี้ไม่ได้เป็นคนบ้าหรือเสียจริต เป็นเพียงอาการป่วยทางอารมณ์ ซึ่งต้องการการรักษาเท่านั้นค่ะ

“ภาวะซึมเศร้า” ซึ่งภาษาอังกฤษเรียกว่า Depressive episode ผู้ป่วยจะมีภาวะซึมเศร้า อารมณ์หดหู่ ไม่แจ่มใส ไม่สนใจสิ่งต่างๆ รอบข้าง เบื่ออาหาร กินน้อยลง ร่างกายผอมลง หมดเรี่ยวแรง เบื่อชีวิต บางรายอาจมีหูแว่ว

หลงผิด บางรายนอกจากมีอาการทางอารมณ์ ยังมีอาการปรากฏทางร่างกาย เช่น คลื่นไส้ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย วิงเวียน ใจสั่น หายใจไม่สะดวก อาการเหล่านี้มักเป็นอยู่นานวัน

โรคซึมเศร้า เป็นโรคที่ป่วยทางอารมณ์ อาจเกิดจากเรื่องเครียด ผู้ป่วยจะมีพฤติกรรมต่างๆที่เปลี่ยนไปจากเดิม และเห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน โรคนี้ยังไม่สามารถบอกสาเหตุทั้งหมดได้อย่างชัดเจน แต่สันนิษฐานว่าอาจมีสาเหตุเกิดจากความเครียด หรือเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสารสื่อประสาท

การรักษา แพทย์จะใช้ยาแก้โรคซึมเศร้า ยาบางชนิดอาจทำให้ง่วง แต่จะช่วยลดความวิตกกังวล ผู้ป่วยต้องกินยาต่อเนื่องและสามารถหายเป็นปกติได้ ต้องมีการพูดคุยเพื่อให้ผู้ป่วยได้เปลี่ยนความคิด พฤติกรรม ปรับทัศนคติในทางที่ดีและถูกต้อง บุคคลในครอบครัวและคนรอบข้างต้องเข้าใจและเป็นกำลังใจให้เป็นสำคัญ

ในทางการแพทย์แผนไทยจะใช้หลักของธรรมมานามัยร่วมกับการบำบัดรักษาทางยา ยาหรืออาหารส่วนใหญ่ทำหน้าที่ช่วยส่งเสริมการทำงานของสมองให้ดีขึ้น เช่น การแนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานยาหอมอินทจักร ยาจิตรารมณ์หรือยากล่อมอารมณ์ ช่วยลดอาการผิดปกติทางสมองและอารมณ์ ช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น บรรเทาอาการอ่อนเพลีย ทำให้ร่างกายสดชื่น กระปรี้กระเปร่า เป็นต้น ในส่วนของอาหาร แพทย์อาจเลือกใช้อาหาร ….(รบกวนอาจารย์อธิบายหลักการเลือกวัตถุดิบอาหารเพื่อต้านโรคซึมเศร้าเพิ่มครับ)

ในครั้งนี้ดิฉันมีเมนูที่ให้ผลดีต่อร่างกายคือ สุขสบายใจ มีวิธีปรุงดังนี้