โจ๊กบำรุงไต สูตรอร่อยแบบฉบับแพทย์แผนจีน

โจ๊กบำรุงไต สูตรอร่อยแบบฉบับแพทย์แผนจีน มีคำกล่าวของนักโภชนาบำบัดเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพของแพทย์จีนว่า “อาหารมื้อเช้าให้รับประทานเหมือนพระราชา” “อาหารมื้อกลางวันให้รับประทานเหมือนสามัญชน” “อาหารมื้อค่ำให้รับประทานเหมือนยาจก”

รับประทานเหมือนพระราชา บ่งบอกว่า
1. อาหารต้องมีคุณค่าสูง
2. ต้องรับประทานให้อิ่ม
3. มื้อเช้าต้องมีความสำคัญมาก
4. ยังมีการกล่าวเสริมอีกว่า อาหารต้องมีลักษณะฤทธิ์ร้อนด้วยแพทย์แผนจีนให้ความสำคัญกับกระเพาะอาหาร ซึ่งมีหน้าที่ในการเก็บรับอาหารมาเพื่อทำการย่อยให้ละเอียดในระดับหนึ่งเป็นเบื้องต้น ก่อนจะส่งไปย่อยให้ละเอียดและดูดซึมต่อไป การย่อยอาหารของกระเพาะอาหารต้องการความร้อนในการบีบตัวหรือกระตุ้นการหลั่งน้ำย่อย กระเพาะอาหารชอบความอุ่น เกลียดกลัวความเย็น

อันตรายจากการไม่รับประทานอาหารเช้า

1. เพิ่มอัตราภาวะท้องผูก เพราะกระเพาะอาหาร ลำไส้ ไม่ถูกกระตุ้นให้บีบตัว
2. โอกาสเกิดโลหิตจาง เพราะขาดอาหารมื้อสำคัญที่จะไปสร้างเลือด
3. โอกาสอ้วนง่าย (มื้อเช้าอาหารเผาผลาญดี ร่างกายนำไปใช้งาน มื้อดึกการเผาผลาญน้อย กินมากจะตกค้างสะสมทำให้อ้วนง่าย)
4. ทำให้ร่างกายขาดสารอาหารที่จะใช้งานตลอดวัน ต้องใช้พลังงานสำรองทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำ แก่เร็ว ระบบย่อยอาหารอ่อนแอในระยะยาว
5. โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดนิ่วในถุงน้ำดีถุงน้ำดีเก็บสะสมน้ำดีไว้ช่วงกลางคืน ถ้าช่วงเช้าไม่ได้รับการกระตุ้น จะทำให้มีการตกตะกอนสะสมตัวเป็นนิ่วได้
6. เกิดแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้เพราะนอนมาตลอดคืน ท้องว่างมีกรดออกมาแต่ไม่มีอาหาร
7. กระทบการเรียนและการทำงานเนื่องจากขาดอาหารไปเลี้ยงสมอง
8. ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ขาดพลังทำให้เกิดโรคง่าย ถ้าเป็นคนที่พื้นฐานไม่แข็งแรงมีโรคเรื้อรัง อาการจะรุนแรงขึ้น

สูตร โจ๊กบำรุงไต เมนูอร่อยแบบฉบับแพทย์แผนจีน

ทำไมคนจีนจึงแนะนำข้าวต้มสำหรับมื้อเช้า

ปรมาจารย์หลี่สือเจิน (李时珍) ได้กล่าวถึงข้าวต้มละเอียด (โจ๊ก) ว่าเป็นอาหารสุดยอดของการบำรุง ถ้าได้รับประทานสัก 1 ถ้วยขณะท้องว่าง ธัญพืช (ข้าว) ที่ต้มละเอียดเป็นอาหารบำรุงที่มีขนาดเล็ก นุ่มและไม่เหนียวหนืด เหมาะกับการทำงานของกระเพาะอาหาร

ข้าวต้ม ถือเป็นอาหารหลักพื้นฐานเพราะเป็นตัวให้พลังงาน ย่อยง่าย ดูดซึมง่าย ใช้พลังในการย่อยน้อย (ถนอมพลังของร่างกาย แพทย์จีนให้ความสำคัญว่ากระเพาะอาหารและม้ามเป็นที่มาของพลังชีวิตหลังการเกิด) เป็นอาหารที่ถูกนำไปใช้ได้อย่างรวดเร็ว อุ่นกระเพาะอาหารเหมาะสำหรับทุกวัย โดยเฉพาะผู้ที่เจ็บป่วยเรื้อรัง คนที่มีโรคกระเพาะอาหารอักเสบเป็นแผล เด็กเล็ก

นอกจากนี้ ในภาวะที่ร่างกายพักผ่อนมาตลอดทั้งคืน ระบบย่อยอาหารในช่วงเช้าถือเป็นการเริ่มต้นการทำงานของร่างกาย ถ้าได้รับอาหารที่ย่อยง่ายและดูดซึมเร็วเหมือนกับเครื่องยนต์ที่เริ่มอุ่นเครื่องใหม่ ๆ จะดีกว่าการรับประทานอาหารหนักที่ย่อยยากที่ทำให้กระเพาะอาหารทำงานหนักขึ้น หรือการรับประทานอาหารที่ผักผลไม้มีฤทธิ์เย็นเช่น น้ำผัก ผลไม้ปั่น ผักดิบ ในมื้อเช้าทำให้เลือดไหลเวียนมาที่กระเพาะอาหารน้อยลง กระเพาะอาหารทำงานมีประสิทธิภาพลดน้อยลงเช่นกัน

การจัดอาหารเมนูข้าวต้มโจ๊กนั้นสามารถปรับใส่อาหารสมุนไพรลงไปตามสภาพร่างกาย ยกตัวอย่างที่ใช้บ่อยคือ “โจ๊กบำรุงไต” ที่ขอมอบสูตรไว้ในวันนี้

สูตร โจ๊กบำรุงไต

ส่วนผสม (สำหรับ 2 ที่) เตรียม 40 นาที (ไม่รวมเวลาแช่ข้าวเ หนียวและงา) ปรุง 30 นาที – 3 ชั่วโมง (ขึ้นกับวิธีต้ม)

ข้าวเหนียวดำ 100 กรัม
เม็ดบัว (เอาดีบัวออก) 100 กรัม
พุทราจีน 10 ลูก
งาดำ 100 กรัม

วิธีทำ

1. ข้าวเหนียวดำแช่ค้างคืน 1 คืน งาดำคั่วด้วยไฟอ่อนๆ จนมีกลิ่นหอม แช่น้ำค้างคืน 1 คืน ลูกบัว พุทราจีน ล้างให้สะอาด

2. นำส่วนผสมทั้งหมดผสมกันใส่น้ำต้มเป็นข้าวต้มด้วยหม้อความดันสูงนาน 20 นาที จะได้ข้าวเหนียวดำและงาดำที่แตกละเอียดง่ายแก่การย่อย (ถ้าต้มด้วยหม้อธรรมดา ข้าวเหนียวดำต้องแช่น้ำอุ่นค้างคืน แล้วจึงนำมาต้มด้วยไฟอ่อน ๆ ต้องใช้เวลาต้มนานประมาณ 3 ชั่วโมง)ใช้รับประทานแทนข้าวต้ม

ข้อควรระวัง ถ้าข้าวเหนียวดำต้มไม่ละเอียดพอจะทำให้ย่อยยาก เพิ่มภาระการทำงานของกระเพาะอาหาร

สรรพคุณวัตถุดิบ

ข้าวเหนียวดำ งาดำ ฤทธิ์อุ่น บำรุงเลือดและบำรุงพลังแก้อาการอ่อนเพลีย ใจสั่นรักษาอาการเสื่อมสมรรถภาพหลั่งเร็ว น้ำกามเคลื่อน (ข้าวเหนียวดำและงาดำมีคุณค่าทางอาหารสูงมากมีไฟเบอร์ โปรตีนอย่างสมบูรณ์ สีดำบำรุงไต)
พุทราจีน ฤทธิ์กลาง บำรุงม้าม กระเพาะอาหาร ช่วยทำให้นอนหลับ
เม็ดบัว ฤทธิ์กลาง บำรุงม้ามและไต ช่วยทำให้นอนหลับ แก้ท้องเสียรักษาอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนหลั่งเร็ว

พลังงานต่อหนึ่งหน่วยบริโภค 533.10 กิโลแคลอรี
โปรตีน 18.26 กรัม ไขมัน 27.96 กรัม
คาร์โบไฮเดรต 60.82 กรัม ไฟเบอร์ 10.10 กรัม

โดย แพทย์จีน นพ.ภาสกิจ วัณนาวิบูล อุปนายกและเลขาธิการสมาคมแพทย์แผนจีนประเทศไทย (www.samluangclinic.com)

เรียบเรียง : สิทธิโชค ศรีโช ภาพ : พีระพัฒน์ พุ่มลำเจียก สไตล์ : พิมฝัน ใจสงเคราะห์