10 ขั้นตอน นวดประคบ ลดบวม อักเสบ ข้อต่อติดขัด
การ นวดประคบ เป็นส่วนหนึ่งของการนวดไทย คือการนำสมุนไพรทั้งสดหรือแห้งหลายๆ ชนิดมาโขลกพอแหลกและคลุกรวมกัน ห่อด้วยผ้าทำเป็นลูกประคบ นึ่งด้วยไอน้ำ โดยส่วนใหญ่จะประคบหลังจากทำการนวดตัวแล้ว ช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อย ลดอาการบวมอักเสบของกล้ามเนื้อ ช่วยให้กล้ามเนื้อ พังผืด ยืดตัวออก แก้อาการติดขัดของข้อต่อ ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต
วิธีทำลูกประคบ
- ล้างสมุนไพรให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ โขลกพอแหลก
- ใส่เกลือ พิมเสน การบูร คลุกให้เข้ากัน แบ่งเป็น 2 – 3 ส่วน
- นำสมุนไพรที่แบ่งไว้มาใส่ผ้า ห่อเป็นลูกประคบ รัดด้วยเชือกให้แน่น
- นำลูกประคบที่ได้ไปนึ่งไอน้ำให้ร้อน
- นำไปประคบบริเวณที่ต้องการ
วิธีนวดประคบ แบบมืออาชีพ
- จัดท่าผู้ป่วยให้เหมาะสมในท่านั่งหรือนอน
- ลูกประคบที่นึ่งจนร้อนมาทดสอบความร้อน โดยแตะที่ท้องแขนหรือหลังมือก่อนนำไปประคบ
- ประคบตามส่วนต่างๆของร่างกายโดยเริ่มจากเท้า หรือนวดประคบเฉพาะที่ปวด เช่น บริเวณไหล่
- ในการประคบต้องทำด้วยความรวดเร็วในขณะที่ลูกประคบกำลังร้อน เมื่อลูกประคบเย็นลงจึงวางลูกประคบไว้ได้นานขึ้น โดยการกดและคลึงไปตามอวัยวะที่ปวดเมื่อย
- เมื่อลูกประคบคลายความร้อนจึงเปลี่ยนลูกประคบอีกลูกหนึ่งแทนการนวดบรรเทาอาการปวดศีรษะ
- ก่อนเริ่มนวด ล้างมือให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง ถ้ามือยังเย็นอยู่ ก็ให้ถูมือทั้งสองข้างเข้าด้วยกันไปมาเพื่อให้มืออุ่นขึ้น
- นอนลง แล้วหลับตาทั้งสองข้าง
- ใช้นิ้วมือและฝ่ามือนวดใบหน้า โดยเริ่มจากจุดกึ่งกลางหน้าผากออกไปทางด้านข้าง ด้วยการนวดกดแบบเลื่อนนิ้วมือไปเรื่อยๆเป็นทางยาว
- ใช้มือซ้ายนวดใบหน้าซีกซ้าย และมือขวานวดใบหน้าซีกขวา จากนั้นนวดไล่ลงมาทางแก้ม และนวดต่อมาถึงขากรรไกร
- ใช้มือทั้งสองข้างนวดคลึงเป็นวงเล็กๆไปมาบริเวณขมับ กระดูกขากรรไกร และข้างติ่งหู แล้วจึงขยับขึ้นไปที่หนังศีรษะ โดยตั้งต้นที่กลางศีรษะ แล้วนวดคลึงเป็นวงใหญ่ขึ้นๆ จนถึงไรผม
ข้อมูลจากคอลัมน์เรื่องพิเศษ นิตยสารชีวจิต