account_circle
ตัวบวม หน้าบวม เพราะกินอาหารรสจัด ?
“จะบอกว่าอ้วนขึ้นก็ไม่ใช่ แต่ทำไมหน้ากับตัวถึงดูอืดๆยังไงพิกลก็ไม่รู้”
สาวๆ (หรือแม้กระทั่งหนุ่มๆ) คะ เคยสังเกตตัวเองกันบ้างไหมว่า บางช่วงเวลาของชีวิต ทำไมเราถึงมีภาวะอาการหน้าและตัวบวม (สาร)น้ำ ต้องบอกไว้ก่อนว่า ภาวะนี้ ไม่ได้ถึงกับเป็นโรคที่บ่งบอกว่า สุขภาพเราแย่ขนาดเป็นโรคตับไต แต่มันสะเทือนใจเพราะมีผลต่อความสบายใจในรูปลักษณ์ของเราค่ะ
อาการหน้าและตัวบวม(สาร)น้ำ ถ้าในการแพทย์เราจะเรียกว่า edema คือ ภาวะที่มีการเพิ่มขึ้นของสารน้ำในเนื้อเยื่อ ซึ่งมักสะสมที่เนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง จนสังเกตเห็นว่ามีอาการบวมเกิดขึ้น1
ซึ่งจากคำนิยามข้างต้น แพทย์เราก็จะหาสาเหตุค่ะ ว่าเกิดจากความผิดปกติในระบบอวัยวะใด แต่อาการบวมนั้น อย่างที่บอกไปข้างต้นค่ะ ว่าบางครั้ง เราไม่ได้ถึงกับเป็นโรค แต่เกิดจากการใช้ชีวิตของเรานี่แหละที่ไม่เหมาะสม แล้วทำให้เกิดอาการบวมได้ นั่นก็คือ การรับประทานอาหารรสจัด ซึ่งไม่ได้หมายถึงแค่เผ็ดนะคะ แต่หมายถึงได้ทั้ง หวาน มัน เค็ม เปรี้ยว แซ่บ จัดจ้าน ซึ่งก็คือ อาหารที่มีองค์ประกอบของแร่ธาตุโซเดียมเยอะเกินควรนี่เอง
เมื่อเรารับประทานอาหารที่หมอดาวกล่าวไปนั้น แร่ธาตุโซเดียมที่เข้าสู่ร่างกายที่มากเกินควร จะทำให้ร่างกายจับได้ว่า ความเข้มข้นของโซเดียมมากเกินไปแล้วนะ ร่างกายจะมีกลไกในการรักษาสมดุลเกลือแร่ กลไกง่ายๆอย่างหนึ่งคือ การเพิ่มปริมาณสารน้ำเข้าสู่ร่างกาย ทำให้เราหิวน้ำ ส่วนกลไกในร่างกายเอง จะมีการปรับตัว โดยไปดึงสารน้ำมาล้อมรอบแร่ธาตุโซเดียม นอกจากนี้ร่างกายจะพยายามขับโซเดียมที่มากเกินควรนี้ออกนอกร่างกายด้วยค่ะ
ในคนปกติ ที่ร่างกายแข็งแรงดี กลไกทั้งหมดนี้จะเกิดขึ้นพร้อมๆกัน แต่ในระหว่างที่ร่างกายกำลังทำงานตรงนี้ หากเรารับประทานอาหารที่รสชาติถึงเครื่องตลอด นี่ยังไม่รวมอาหารแปรรูปกลุ่มที่ส่วนประกอบเป็นเกลือ ผงชูรสเยอะๆ ที่บางคนรับประทานอย่างต่อเนื่องอีก อาจพบภาวะบวมน้ำได้ แต่จะมากจะน้อย จะเห็นได้ชัดว่าบวมกันอย่างไรนั้น ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคลค่ะ
ในคุณผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ พร้อมที่จะมีภาวะบวมน้ำได้อยู่แล้ว ในช่วงก่อนมีประจำเดือน ช่วงตั้งครรภ์ หรือในคนที่ใช้ยาคุมกำเนิด ยิ่งมีปัจจัยการรับประทานอาหารรสจัดนี้ อาจยิ่งส่งผลเสียเข้าไปอีกค่ะ
สำหรับต้นเหตุแห่งการอยากรับประทานอาหารรสจัดมาจากนิสัยของการรับประทานที่หลายคนชอบมาแต่ไหนแต่ไรแล้วภาวะต่อมหมวกไตล้าหรือ Adrenal fatigue ซึ่งมาจากความเครียดที่สะสม เช่น จากการทำงาน จากการนอนดึก จากการใช้ชีวิต จะส่งผลให้เจ้าตัวอยากรับประทานอาหารรสจัด รสเค็มหรือก็คือ มีแร่ธาตุโซเดียม2 นี่ก็เป็นอีกเหตุหนึ่งที่สุดท้ายปลายทางทำให้เกิดอาการบวมได้นะคะ
การดูแลภาวะบวมน้ำตรงนี้ที่ง่ายๆและเป็นธรรมชาติคือ นอกจากพยายามเตือนตัวเองให้รับประทานอาหารรสจัดให้น้อยลงรับประทานพออร่อยแล้วการรับประทานพืชผักผลไม้ ที่อุดมด้วยโพแทสเซียม จะมีส่วนช่วยรักษาสมดุลเกลือแร่ในร่างกาย เพราะแร่ธาตุโพแทสเซียม จะมีส่วนช่วยให้ร่างกายขับโซเดียมออกมาค่ะ
น้ำมะพร้าวเป็นน้ำผลไม้ ยิ่งเป็นน้ำมะพร้าวที่มาจากมะพร้าวธรรมชาติ ซึ่งไม่ผ่านการปรุงแต่งรสกลิ่นสีใดๆยิ่งดีค่ะ เพราะมีสมบัติในการให้สารน้ำทดแทน ทั้งยังมีแร่ธาตุโพแทสเซียมสูง ให้พลังงานต่ำ3 คือ ในน้ำมะพร้าว 1 ออนซ์ (30 ซีซี) ให้พลังงาน 5.45 กิโลแคลอรี มีน้ำตาล 1.3 กรัม มีแร่ธาตุโพแทสเซียม 61 มิลลิกรัม4 มีส่วนช่วยร่างกายในการขับแร่ธาตุโซเดียมออกมา ทั้งนี้ปริมาณที่แนะนำให้ดื่มต่อวันนั้น ยังไม่ได้มีข้อกำหนดตายตัวชัดเจนนะคะ
ซึ่งจริงๆเราต้องพิจารณาจากสภาพร่างกายก่อนว่า เรามีโรคประจำตัวที่เสี่ยงต่อการดื่มน้ำมะพร้าวไหม เช่น ผู้ป่วยที่มีภาวะโรคไตวายเรื้อรังที่แพทย์แนะนำให้จำกัดอาหารที่มีแร่ธาตุโพแทสเซียม เป็นต้น หากเราไม่ได้เข้าข่ายมีโรคที่ต้องจำกัดโพแทสเซียมแล้ว สามารถรับประทานได้ค่ะ
โดยทั่วไป แนะนำให้ดื่ม ประมาณ 1-2 แก้วต่อวัน
อีกนิดที่ต้องเตือนกันไว้ค่ะ คือ ถึงแม้ว่าน้ำมะพร้าวจะเป็นตัวช่วยที่ดีเยี่ยมในการกำจัดโซเดียม แต่อย่าลืมว่าในน้ำมะพร้าวเองก็มีโซเดียม ซึ่งเช่นเดียวกันว่า น้ำมะพร้าวมีพลังงานต่ำก็จริง แต่หากเรารับประทานมากเกินควร รับประทานแทนน้ำเปล่านั้น ไม่แนะนำนะคะ เพราะอาจจะทำให้ได้ปริมาณโซเดียมเข้าสู่ร่างกาย และได้รับพลังงานสูง ดังนั้น จะมาโทษว่า ดื่มน้ำมะพร้าว(ตั้งเยอะ) ก็แล้ว แต่ทำไมตัวยังบวมแถมอ้วนขึ้นอีก จะมาโทษน้ำมะพร้าวเพื่อนที่แสนดีของเราไม่ได้นะคะ
บทความโดย แพทย์หญิงฉัตรดาว จางวางกร
แพทย์เฉพาะทางสาขาเวชศาสตร์ครอบครัว
แพทย์วิทยาการชะลอวัยและฟื้นฟูสุขภาพ
Anti-Aging and Regenerative Medicine
อ้างอิง
1. คู่มือการดูแลผู้ป่วยทางอายุรศาสตร์ โครงการตำราวิชาการสัญจร ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์ประเทศไทย
2. http://www.healthycellsmagazine.com/articles/9-symptoms-of-adrenal-fatigue-and-9-natural-remedies
3. https://health.clevelandclinic.org/the-health-benefits-of-coconut-water/
4. https://www.webmd.com/food-recipes/features/truth-about-coconut-water
สนับสนุนบทความโดย
สนับสนุนโดย มาลีโคโค่ น้ำมะพร้าวจากธรรมชาติ 100% ไม่เติมน้ำตาล ตัวเลือกที่ใช่ สำหรับคนใส่ใจตัวเอง
