ดูแลลิ้นของเรา และโรคที่ควรรู้เมื่อ “ลิ้นอักเสบ”
ลิ้นอักเสบ ได้แก่ โรคซึ่งทำให้เนื้อเยื่อลิ้นเกิดการระคายเคือง บาดเจ็บ จึงบวม แดง และเจ็บ บางครั้งอาจมีแผลหรือมีไข้ร่วมด้วยได้ เป็นโรคที่พบได้ในทุกอายุ ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ และโอกาสเกิดใกล้เคียงกันทั้งผู้หญิงและผู้ชาย
สาเหตุ
โรคลิ้นอักเสบเกิดได้ทั้งจากการติดเชื้อ เช่น ติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อรา และไม่ใช่จากการติดเชื้อ ซึ่งที่พบบ่อย ได้แก่
- กัดลิ้นตนเอง
- ฟันเกหรือฟันบิ่นเกิดเป็นคมครูดลิ้น
- กินอาหารร้อนจัด เย็นจัด หรือรสจัด
- โรคแผลร้อนใน
- แพ้ยาหรือแพ้อาหาร
- สูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งสารพิษจากทั้งสองสิ่งก่อการระคายเคืองและบาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อลิ้น
- โรคปาก คอแห้ง ส่งผลให้แบทีเรียและเชื้อราเจริญเติบโตได้ดี จึงก่อโรคได้ง่ายจากเศษอาหารที่ติดบนลิ้น
- โรคขาดอาหาร โดยเฉพาะวิตามินและเกลือแร่ต่างๆ
- แพ้สารบางชนิดในยาสีฟัน หรือน้ำยาบ้วนปาก
- เจาะริมฝีปาก (วัสดุเครื่องประดับมักก่อการระคายเคืองต่อลิ้นด้วยเสมอ)
- เจาะลิ้นโดยตรงเพื่อใส่เครื่องประดับเพื่อความสวยงาม
- โรคมะเร็งลิ้น
อาการ
อาการของลิ้นอักเสบอาจเกิดพร้อมกับการอักเสบของเนื้อเยื่ออื่นๆ ของช่องปาก เช่น กระพุ้งแก้มและเหงือก หรือเกิดการอักเสบเฉพาะลิ้นเท่านั้น ทั้งนี้ขึ้นกับสาเหตุและความรุนแรงของสาเหตุ โดยเกิดได้ทั้งการอักเสบเฉียบพลัน หรือการอักเสบเรื้อรัง
อาการของลิ้นอักเสบที่พบบ่อย ได้แก่
- ลิ้นบวม เจ็บ ทำให้พูดไม่ชัด และกินอาหารไม่ได้เพราะเจ็บ โดยลิ้นอาจมีสีแดงคล้ำ สีซีด สีขาว หรือมีสีต่างๆ นอกเหนือจากนี้ ทั้งนี้ขึ้นกับสาเหตุ
- ลิ้นมักดูลื่น เรียบ ไม่เห็นเป็นตุ่มรับรสเหมือนปกติ เนื่องจากอาการบวม จึงบดบังปุ่มเนื้อเหล่านั้น
- อาจมีแผลเปื่อยหรือแผลแตก ทั้งนี้ขึ้นกับสาเหตุ
- มีกลิ่นปาก
- อาจมีไข้เมื่อเป็นการอักเสบแบบเฉียบพลัน รุนแรง ซึ่งมักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัส
