ไข้สมองอักเสบจากยุงนาข้าว โรคต้องเฝ้าระวัง
แม้โรคไข้สมองอักเสบจะไม่ก่อให้เกิดการติดเชื้อในวงกว้าง แต่ก็เรียกได้ว่าเป็นอีกโรคหนึ่งที่ไม่ควรประมาท เนื่องจากมีความรุนแรงของโรคไม่น้อย ดังที่ รองศาสตราจารย์ ดร.ชำนาญ อภิวัฒนศรอาจารย์ประจำภาควิชากีฏวิทยาการแพทย์ คณะเวชศาสตร์เขตร้อนมหาวิทยาลัยมหิดล ให้ความรู้ว่า
“โรคไข้สมองอักเสบ ซึ่งแพร่ระบาดอยู่ทางภาคเหนือของประเทศนำโดยยุงกลุ่มหนึ่งที่ไม่ใช่ยุงลาย แต่เป็นยุงที่อาศัยอยู่นอกบ้าน เรียกว่า ยุงรำคาญนาข้าว เนื่องจากยุงจำพวกนี้มักเพาะพันธุ์ในนาข้าวปัจจุบันพบว่า แม้ในเขตเมืองอย่างกรุงเทพฯ และปริมณฑลยังมีรายงานผู้ป่วยด้วยโรคไข้สมองอักเสบ ทั้งที่โรคนี้สามารถป้องกันได้โดยการฉีดวัคซีน
“ความน่าวิตกของโรคนี้ไม่ใช่การแพร่ระบาดที่รุนแรง แต่เป็นความอันตรายร้ายแรงของโรค เพราะผู้ป่วยมีเพียง 2 ทางเลือกเท่านั้นคือ สมองพิการกับเสียชีวิต หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที”
และจากข้อมูลของ โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดลพบว่า
ผู้ที่ได้รับเชื้อไข้สมองอักเสบอาจมีหรือไม่มีอาการป่วยก็ได้ โดยผู้ติดเชื้อ 300 คน อาจป่วยเป็นโรคนี้ได้ 1 คน และผู้ป่วยมักแสดงอาการหลังได้รับเชื้อ 5 – 15 วัน ในระยะแรกจะมีไข้สูง อาเจียนปวดศีรษะ อ่อนเพลีย ซึ่งจะกินเวลา 1 – 7 วันหลังจากนั้นจะมีอาการทางสมอง เช่น คอแข็งสติสัมปชัญญะเลวลง ซึม เพ้อคลั่ง ชัก หมดสติหรือมือสั่น อัมพาต ระยะนี้กินเวลา 3 – 6 วัน ซึ่งผู้ที่มีอาการรุนแรงอาจถึงตายได้
หลังจากนั้นไข้จะค่อย ๆ ลดลงสู่ปกติ และอาการทางสมองจะค่อย ๆ ดีขึ้น แต่ประมาณครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยที่รอดชีวิตจะยังมีความผิดปกติทางสมองเหลืออยู่เช่น เกร็ง อัมพาต ชัก ปัญญาอ่อน หงุดหงิดง่ายพูดไม่ชัด เป็นต้น
