“ตาแดง” โรคไม่ร้ายแรงแต่ทำให้รำคาญใจ

“ตาแดง” โรคไม่ร้ายแรงแต่ทำให้รำคาญใจ

โรคตาแดง ในความหมายโดยทั่วไปคือ อาการที่เยื่อบุตาขาวเปลี่ยนเป็นสีแดง ซึ่งเกิดจากการขยายตัวของเส้นเลือดใต้เยื่อบุตา (conjunctiva) เนื่องจากการอักเสบ โรคตาแดงอาจจะเป็น แบบเฉียบพลัน หรือแบบเรื้อรัง สามารถพบได้ตลอดปี และจะระบาดได้เป็นช่วงๆ โดยเฉพาะช่วงหน้าฝน ด้วยเหตุที่ ฝนตกก่อให้เกิดความชื้นแฉะทั่วๆ ไป ทำให้เชื้อไวรัสบางตัว เจริญงอกงามก่อโรคแก่พวกเราขึ้น

ส่วนใหญ่โรคตาแดงเกิดจากการติดเชื้อ ไวรัสชนิดหนึ่ง ซึ่งทำให้เยื่อบุ ตา อักเสบ เพราะ เป็นโรคที่ติดต่อกันได้ง่ายมาก พบได้ในทุกเพศ ทุกวัย เพศชายและเพศหญิงพบได้เท่าๆกัน เพราะเกิดจากเชื้อไวรัสเช่นเดียวกับหวัด ใครจะเป็นก็ได้ แต่เนื่องจากในเด็กมีภูมิคุ้มกันน้อย ร่วมกับการดูแลตนเอง หรือการป้องกันการติดเชื้อไม่ดีพอ จึงทำให้เป็นโรคตาแดง ได้ง่ายกว่าผู้ใหญ่

โรคตาแดงจากเชื้อไวรัส

เป็นโรคระบาดทางตาที่พบได้บ่อย มักมีการระบาด เป็นช่วงๆเป็นประจำทุกปี ส่วนใหญ่เป็นช่วงฤดูฝน ติดต่อกันได้ง่ายและรวดเร็วการติดต่อของโรคเกิดขึ้นโดยการสัมผัส การใช้ของร่วมกัน การไอจาม แม้กระทั้งการหายใจรดกันก็อาจทำให้เชื้อแพร่กระจายได้ หลังจากได้รับเชื้อแล้วจะทำให้เกิดอาการภายใน 1-2 วันและเมื่อเกิดเป็นตาแดงขึ้น จะมีโอกาสแพร่เชื้อให้ผู้อื่นนานถึง 2 สัปดาห์

 

อาการ

ผู้ที่ได้รับเชื้อจะมีอาการตาแดงอย่างเฉียบพลัน เคืองตามาก เคืองแสง เจ็บตาน้ำตาไหล ตาบวม มักมีขี้ตาหรือเมือกใสๆ เล็กน้อย ถ้ามีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนตามมาจึงมีขี้ตามาก บางคนมีต่อมน้ำเหลืองหน้าใบหูโตและเจ็บ ผู้ที่ตาแดง มักเป็นกับตาข้างหนึ่งก่อน ต่อมาอีก 2-3 วัน อาจลุกลามเป็นกับตาอีกข้างหนึ่งได้

ระยะเวลาของโรคนี้ จะเป็นประมาณ 10-14 วันในบางรายเมื่ออาการตาแดงดีขึ้นอาจเกิดมีโรคแทรกซ้อนตามมาได้ คือ กระจกตาอักเสบ (กระจกตา หมายถึงส่วนที่เป็นตาดำ ลักษณะเป็นวงกลมอยู่ตรง กลางลูกตาด้านหน้า) โดยผู้ป่วยสังเกตว่ามีอาการตา มัวลง และยังเคืองตาอยู่ทั้งๆที่อาการตาแดงดีขึ้น ลักมักเกิดในช่วงวันที่ 7-10 หลังเริ่มเป็นตาแดง กระจกตาอักเสบนี้ถ้าไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจเป็นนานเป็นเดือนกว่าจะหาย

การรักษา

เนื่องจากโรคนี้เกิดจากเชื้อไวรัส จึงยังไม่มียารักษา โดยเฉพาะยาต้านไวรัสต่างๆ ที่มีอยู่ใช้ไม่ได้ผลกับ เชื้อไวรัสชนิดนี้ ส่วนใหญ่จึงให้การรักษาตามอาการ เช่นให้ยาปฏิชีวนะหยอดตาและป้ายตา เพื่อป้องกัน การติดเชื้อแบคทีเรียซึ่งมักจะเกิดตามมาหยอดยาเฉพาะตาข้างที่เป็นไม่ควรหยอดตาข้างที่ยังไม่เป็น เพราะจะเป็นการแพร่เชื้อไปยังตาข้างนั้นและไม่ควรใช้ยาหยอดตาร่วมกับผู้อื่น

ถ้าตาอักเสบ แพทย์อาจพิจารณาให้ยาหยอด ลดการอักเสบ รับประทานยาแก้ปวด เช่น พาราเซตามอล ถ้ามี อาการเจ็บตาเคืองตา

 

 

 

 

ถ้ามีขี้ตาให้ใช้สำลีชุบน้ำสะอาด เช่นน้ำต้มสุกที่ เย็นแล้วเช็ดบริเวณเปลือกตาให้สะอาด ใส่แว่นกันแดดเพื่อลดอาการเคืองแสงไม่ควรใช้ผ้าปิดตาเพราะ จะยิ่งทำให้การติดเชื้อเป็นมาขึ้น งดใส่คอนแทคเลนส์ จนกว่าจะหายอักเสบ พักผ่อนให้เต็มที่และพักการใช้สายตา

คำแนะนำการปฏิบัติตน

1.ผู้ที่เป็นโรคนี้ ควรหยุดโรงเรียน หรือหยุดงานจนกว่าจะหาย โดยพักผ่อนให้ มากๆ โดยเฉพาะการใช้สายตา ไม่ควรทำงานดึก ควรนอนให้เพียงพอ ไม่จำเป็นต้องปิดตาไว้ตลอดเวลา ยกเว้นถ้ากระจกตาอักเสบ เคืองตามาก จึงปิดตาเป็นครั้งคราว

2.ระหว่างที่มีระบาด ควรหาทางป้องกันโดยแนะนำให้คนทั่วไประวังการสัมผัสกับผู้ ป่วย ควรล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่  ห้ามใช้มือขยี้ตา อย่าคลุกคลีหรือนอนร่วมกับคนที่เป็นโรคนี้ และห้ามใช้ของใช้ (เช่น ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว หมอน แก้วน้ำ จานชาม สบู่ ขันน้ำ โทรศัพท์ เป็นต้น) ร่วมกับผู้ป่วย

3.ผู้ป่วยไม่ควรลงเล่นน้ำในสระ เพราะจะทำให้เกิดการแพร่กระจายเชื้อไวรัสไปในน้ำได้

การป้องกัน

เนื่องจากตาแดงจากการติดเชื้อพบได้ตลอดทั้งปี ดังนั้นการป้องกันจึงเป็นวิธีที่ดีที่สุด

ตา แดงจากการติดเชื้อติดต่อได้จากการสัมผัสโดยตรง จึงควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสขี้ตา น้ำตาของผู้ป่วย ไม่ใช้ผ้าเช็ดหน้าหรือหมอนใบเดียวกันกับผู้ป่วยซึ่งอาจมีคราบน้ำตาหรือขี้ตา เปื้อนอยู่ ไม่ใช้ภาชนะหรือของใช้ร่วมกับเพื่อนที่ป่วยเป็นตาแดง

 

 

 

การพูดคุยกันไม่ได้ทำให้เกิดการติดต่อ แต่ถ้าคนที่เป็นตาแดงและมีอาการหวัดร่วมด้วย ไอหรือจามใส่หน้าเรา อาจทำให้เราติดหวัดซึ่งอาจมีอาการตาแดงร่วมด้วยได้

ตาแดงจากการติด เชื้อ สามารถติดต่อกันได้ในระยะตั้งแต่เริ่มมีอาการจนกว่าจะหายเป็นปกติ โดยเฉลี่ยประมาณ 1-2 สัปดาห์ เด็กๆมักจะหายเร็วกว่าผู้ใหญ่ หากลูกเป็นตาแดงจากการติดเชื้อ โดยเฉพาะเด็กเล็กๆควรให้หยุดเรียน เนื่องจากยังระวังเรื่องการสัมผัสได้ไม่ดีนัก

ดังนั้น จะเห็นว่า อาการตาแดงไม่ว่าจะเกิดจากสาเหตุใด เรามีวิธีรักษาให้หายได้ ควรเอาใจใส่ หมั่นสังเกตอาการ ถ้ามีอาการตาแดง ควรพาไปพบคุณแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยและให้การรักษาที่เหมาะสมต่อไป

โรคตาแดงจากเชื้อแบคทีเรีย

โรคตาแดง ที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ทำให้มีการอักเสบของเยื่อบุตาเช่นเดียวกับเชื้อไวรัส ผู้ที่เป็นจะมีอาการตาแดง เคืองตาเจ็บตา มีขี้ตา มากลักษณะข้นๆ แบบหนอง ตื่นนอนตอนเช้ามักมีขี้ตามากจนทำให้เปลือกตาติดกัน อาการมักไม่เฉียบพลันและรวดเร็วเท่าโรคตาแดงที่เกิดจากเชื้อไวรัส โรคนี้เกิดจากการติดเชื้อติดต่อไปยังผู้อื่นได้และพบว่าเป็นได้เรื่อยๆโดยไม่ต้องมีการะบาดเป็นช่วงๆ

โรคนี้สามารถรักษาได้โดยใช้ยาปฏิชีวนะหยอดตาและป้ายตาบ่อยๆ ทุกๆ 1-2 ชั่วโมงส่วนยาขี้ผึ้งป้ายตามักให้ป้ายก่อนนอนเพื่อให้ได้รับยาต่อเนื่องไปตลอดทั้งคืน ยาขี้ผึ้งป้ายตาถ้าใช้ในเวลากลางวันจะรบกวนการมองเห็นจึงไม่ค่อยสะดวกในการใช้ยกเว้นเด็กเล็ก หลังการใช้ยาอาการมักดีขึ้นภายใน 2-3 วันและหายภายใน 1 สัปดาห์

การดูแลรักษาอื่นๆ และการป้องกันให้ปฏิบัติในทำนองเดียว กับโรคตาแดงจากเชื้อไวรัสอาการตาแดง นอกจากจะเกิดโรคตาแดงดังได้กล่าวมาแล้วยังสามารถพบอาการนี้ในโรคตาอื่นๆ อีกหลายโรคโดยมีลักษณะของเยื่อบุตาเป็นสีแดงๆคล้ายคลึงกัน บางโรคเป็นโรคที่มีอันตรายอาจทำให้เกิดการสูญเสียสายตาได้ เช่นต้อหิน กระจกตาติดเชื้อ ม่านตาอักเสบ ดังนั้นเมื่อเกิดมีอาการตาแดงขึ้น ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์ไม่ควรซื้อยามาใช้เอง

ข้อมูลประกอบจาก: โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 3 อินเตอร์