ฝุ่นละออง PM 2.5 และ PM 10 : เบื้องต้น 101
ฝุ่นละออง ที่มีขนาดเล็ก หรือเรียกว่า อนุภาคมลพิษ หรือ PM เป็นคำที่อธิบายอนุภาคของแข็งขนาดเล็กมากและหยดของเหลวที่ลอยอยู่ในอากาศ สิ่งที่ทำให้เกิดฝุ่นอาจประกอบด้วยส่วนประกอบหลายอย่างกัน เช่น สารไนเตรทซัลเฟต สารเคมีอินทรีย์ โลหะ ดิน หรือฝุ่นละออง รวมไปถึงสารก่อภูมิแพ้ (เช่น ชิ้นส่วนของละอองเกสรดอกไม้หรือสปอร์ของรา)
แต่ในปัจจุบัน มลพิษของอนุภาคส่วนใหญ่มาจากยานยนต์ เครื่องทำความร้อน การเผาไม้ เผ่าป่า และอุตสาหกรรม หรือในช่วงไฟไหม้ป่า พายุฝุ่นละอองมลพิษสามารถทำให้สภาพอากาศมีปริมาณฝุ่นความเข้มข้นสูงมาก
ขนาดของอนุภาคฝุ่นละออง ส่งผลกระทบก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพ
1. PM10 (ฝุ่นละอองที่มีอนุภาคขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 10 micrometres หรือน้อยกว่า)
อนุภาคของฝุ่นเหล่านี้มีขนาดเล็กพอที่จะผ่านเข้าไปในลำคอและจมูกและเข้าสู่ปอดได้ เมื่อเราสูดดมอนุภาคของฝุ่นเหล่านี้เข้าไป ซึ่งจะมีผลต่อหัวใจและปอด ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพอย่างรุนแรง
2. PM2.5 (อนุภาคที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 2.5 micrometres หรือน้อยกว่า)
อนุภาคของฝุ่นละออง PM 2.5 นี้มีขนาดเล็กมาก สามารถเข้าไปลึกในปอดและเข้าสู่กระแสเลือดได้ มีข้อมูลหลักฐานที่ชี้ชัดว่าเพียงพอว่าการสัมผัสกับ ฝุ่นละออง PM2.5 ในระยะเวลานานเป็นปี อาจทำให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพได้
ผลกระทบต่อสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นจากการสัมผัสกับฝุ่นละอองอนุภาคเล็ก
มีงานวิจัยชี้ชัดว่าผลกระทบต่อสุขภาพนั้นมีมากมายที่เกิดจากการสัมผัสกับฝุ่นละออง มีการศึกษาจำนวนมากแสดงให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างการสัมผัสกับฝุ่นอนุภาคเล็ก และการรับเข้ารักษาในโรงพยาบาลที่เพิ่มขึ้น รวมถึงการเสียชีวิตจากโรคหัวใจหรือปอด
ถึงแม้ว่าจะมีการวิจัยทางระบาดวิทยาอย่างกว้างขวาง แต่ในปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานที่บ่งชี้ว่าการได้รับฝุ่นละอองไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพ แต่อย่างใด ผลกระทบต่อสุขภาพสามารถเกิดขึ้นได้หลังจากการสัมผัสกับฝุ่นละออง ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
การได้รับสารในระยะสั้นและระยะยาวนั้นมีความแตกต่างกัน การได้รับสารในระยะสั้นดูเหมือนจะทำให้ความรุนแรงของโรคที่มีอยู่ก่อนหน้า (โรคประจำตัว) ในขณะที่การได้รับสารในระยะยาวมีแนวโน้มมากที่สุด ที่จะทำให้เกิดโรคและเพิ่มอัตราความรุนเเรงของโรคได้ในอนาคต
ผลกระทบฝุ่นละออง ระยะสั้น (ไม่กี่ชั่วโมงต่อวัน)
- ระคายเคืองต่อดวงตาจมูกและลำคอ
- โรคหอบหืดและโรคปอดมีอาการแย่ลง เช่น โรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง (เรียกอีกอย่างว่าโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังหรือปอดอุดกั้นเรื้อรัง)
- หัวใจวายและภาวะผิดปกติ (หัวใจเต้นผิดปกติ) ในผู้ที่เป็นโรคหัวใจ
- จำนวนการเข้ารักษาในโรงพยาบาลเพิ่มขึ้น และเสียชีวิตก่อนวัยอันควร เนื่องจากโรคของระบบทางเดินหายใจและระบบหัวใจและหลอดเลือด
ผลกระทบฝุ่นละออง ระยะยาว (หลายปี)
- ลดการทำงานของปอด
- การพัฒนาของโรคหลอดเลือดหัวใจและระบบทางเดินหายใจ
- มีอัตราความรุนเเรงของโรคเพิ่มขึ้นจากเดิม (โรคประจำตัว)
- ทำให้อายุสั้นลง
