โครงการ "Osteosarcoma Fast Track" รักษามะเร็งกระดูก

รักษามะเร็งกระดูก “Osteosarcoma Fast Track” โรงพยาบาลเลิดสิน

รักษามะเร็งกระดูก โครงการ “Osteosarcoma Fast Track” โรงพยาบาลเลิดสิน ช่วยชีวิตผู้ป่วยและเพิ่มโอกาสในการรักษาให้แก่ผู้ป่วยโรคมะเร็งกระดูก โดยเฉพาะในระยะแรกซึ่งมีโอกาสรักษาหายได้

ปัจจุบันโรคมะเร็งเป็นโรคร้ายที่คร่าชีวิตประชากรโลกในอันดับต้น ๆ และปฏิเสธไม่ได้ว่า สาเหตุของการสูญเสียหลายต่อหลายครั้งนั้นมาจากความล่าช้าของกระบวนการ
คัดกรอง ซึ่งหลายรายที่มีโอกาสรักษาหายกลับต้องเสียชีวิตเพียงเพราะระยะเวลาที่เนิ่นนานจนสายเกินเยียวยา

ศูนย์การแพทย์เฉพาะทางด้านออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลเลิดสิน เล็งเห็นปัญหาที่เกิดขึ้น จึงริเริ่มโครงการ “Osteosarcoma Fast Track” ที่สามารถช่วยชีวิตผู้ป่วยและเพิ่มโอกาสในการรักษาให้แก่ผู้ป่วยโรคมะเร็งกระดูก โดยเฉพาะในระยะแรกซึ่งมีโอกาสรักษาหายได้

นายแพทย์ปิยะ เกียรติเสวี ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชกรรม สาขาออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลเลิดสิน ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับแนวความคิดและที่มาของโครงการว่า

“ปกติเมื่อคนไข้มาที่โรงพยาบาล ไม่ว่าจะมีอาการเจ็บหรือปวดจะเข้าสู่กระบวนการวินิจฉัย ตั้งแต่ซักถามอาการเบื้องต้น เอกซเรย์ ถ้าพบว่ามีโอกาสเป็นมะเร็งก็ต้องเข้าสู่กระบวนการคัดกรองลำดับต่อ ๆ ไป

“ซึ่งแต่ละขั้นตอนนั้นไม่สามารถทำได้ในครั้งเดียว ทุกกระบวนการต้องผ่านการนัดคิว กว่าจะวินิจฉัยครบแล้วเข้าสู่กระบวนการรักษาจึงกินเวลานานเป็นเดือน ๆ จากโรคซึ่งอยู่ในระยะเริ่มต้นอาจลุกลามหรือมีระยะที่เพิ่มขึ้น โอกาสที่จะรักษาให้หายขาดยิ่งลดลงไปอีกครับ”

คุณหมอปิยะสรุปขั้นตอนการวินิจฉัยผู้ป่วยโรคมะเร็งกระดูกของโรงพยาบาลให้ฟัง ดังนี้

1. ผู้ป่วยมาโรงพยาบาลด้วยอาการเจ็บปวด ไม่สบาย แพทย์จะวินิจฉัยในเบื้องต้น
2. เอกซเรย์เบื้องต้นหาสิ่งผิดปกติ
3. เอกซเรย์ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Magnetic Resonance Imaging:MRI)
4. สแกนกระดูก (Bone Scan)
5. เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ปอด
6. ตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ (Biopsy)
7. ผู้เชี่ยวชาญนำผลตรวจมาประชุมลงความเห็นเพื่อสรุปว่าเป็นมะเร็งหรือไม่

จะเห็นได้ว่า กว่าจะมาถึงข้อสรุปจนผู้ป่วยได้รับการรักษานั้นต้องผ่านกระบวนการหลายอย่าง ทั้งการนัดคิว จองห้องตรวจ ซึ่งใช้ระยะเวลาโดยรวมหลายเดือน อาจสายเกินไปที่จะรักษาผู้ป่วยให้หายขาดโครงการ Osteosarcoma Fast Track จึงเกิดขึ้นมาเพื่อประสานความร่วมมือและร่นระยะเวลาของกระบวนการวินิจฉัยให้เร็วขึ้น

“Osteosarcoma เป็นชื่อของมะเร็งชนิดหนึ่งซึ่งพบได้บ่อยที่สุดครับเราได้นำมาตั้งเป็นชื่อของโครงการ และผู้ป่วยที่เข้ามาจะได้รับการพิจารณาเข้าระบบ Fast Track ตั้งแต่ขั้นตอนการเอกซเรย์ ซึ่งผลมักจะพอบอกได้คร่าว ๆ แล้วว่าผู้ป่วยมีโอกาสเป็นมะเร็งหรือไม่ จากนั้นเราจะขอความร่วมมือจากเจ้าหน้าที่แผนกต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องเพื่อให้คิวด่วนลดเวลาในการรอห้อง ให้ผู้ป่วยผ่านขั้นตอนการวินิจฉัยทั้งหมดและได้รับการรักษาอย่างรวดเร็ว จึงช่วยรักษาชีวิตและเพิ่มโอกาสหายของผู้ป่วยได้มากครับ” นายแพทย์ปิยะกล่าว

รักษามะเร็งกระดูก, มะเร็งกระดูก, เลิดสิน — Hand pointing on screen with X-rays of the spine. close up

ผลลัพธ์ที่ได้คือหายจากโรค

ผลที่ได้จากโครงการก็คือ ลดระยะเวลาในกระบวนการวินิจฉัยจาก 2 – 3 เดือนลงเหลือเพียง 7 – 11 วัน ช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที เพิ่มโอกาสในการรักษาจนหายจากโรคถึงร้อยละ 60 เลยทีเดียว

คุณหมอปิยะกล่าวทิ้งท้ายว่า

“โครงการนี้แสดงให้เห็นว่า โรงพยาบาลของรัฐก็สามารถรักษาผู้ป่วยได้ในระยะเวลารวดเร็ว เพียงแต่ต้องสร้างข้อตกลงและขอความร่วมมือจากฝ่ายต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องภายในโรงพยาบาลครับ”

นอกจากโครงการ Osteosarcoma Fast Track ศูนย์ก็ยังมีโครงการร่วมอีกหลายโครงการที่ช่วยสนับสนุนการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งกระดูก เช่น การนำกระดูกเก่ามาซ่อมแซมรักษาเพื่อกลับมาใช้ใหม่ (Recycling) ช่วยทุ่นค่าใช้จ่ายในส่วนของอะไหล่กระดูก (โลหะ) ในกรณีต้องผ่าตัดเปลี่ยน

สำหรับคนไข้ด้อยโอกาสหรือไม่มีทุนทรัพย์เพียงพอและการจัดให้ผู้ป่วยได้พบปะเพื่อนร่วมโรคที่มีประสบการณ์และเรื่องราวใกล้เคียงกัน เพื่อแลกเปลี่ยน แบ่งปัน และให้กำลังใจซึ่งกันและกัน

ในชื่อ “Lerdsin Sarcoma Day”นี่จึงเป็นโครงการดี ๆ ที่โรงพยาบาลเลิดสินมอบให้ประชาชน เพื่อดูแลรักษาโรคและเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยให้เป็นไปอย่างราบรื่น เมื่อนึกถึงประโยชน์ของผู้ป่วยเป็นที่ตั้ง การรักษาของทีมแพทย์และเจ้าหน้าที่ที่นี่ต้องเรียกว่ามาจากหัวใจนั่นเอง

อ่านเพิ่มเติม : พี่สาวสู้ชีวิต ป่วยมะเร็งกว่าทศวรรษ