ฤดูฝน ฤดูแปรปรวณ
แม้อากาศในฤดูฝนไม่รุนแรงไปทางหนึ่งทางใดเหมือนฤดูร้อนและฤดูหนาว แต่ความแปรปรวนของอากาศก็ทำให้สุขภาพจิตของเราขึ้นๆ ลงๆ ตามไปด้วย
คุณหมอกมลเนตรกล่าวว่า “ในฤดูฝนผู้คนมักมีความเครียดเนื่องจากสภาพอากาศแปรปรวน ทำให้ไม่สามารถทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้สะดวก บางคนรู้สึกง่วงเหงาหาวนอน เฉื่อยชา และไม่สบายตัว เพราะท้องฟ้ามืดครึ้มและความชื้นในอากาศสูง”
คุณหมอภุชงค์เสริมว่า “สภาพอากาศในฤดูฝนอาจไม่ส่งผลต่อสภาพจิตใจโดยตรง แต่อากาศที่แปรปรวนและเหตุการณ์น้ำท่วมหรือภัยพิบัติที่มักเกิดขึ้นในฤดูนี้ทำให้เกิดความเครียด ด้วยกระทบต่อการใช้ชีวิตและเศรษฐกิจ”
สอดคล้องกับที่ รองศาสตราจารย์ แพทย์หญิงบุรณี กาญจนถวัลย์ ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยกล่าวว่า
“ความรุนแรงจากภัยพิบัติทำให้ผู้ประสบภัยเป็นโรคเครียดจากเหตุการณ์รุนแรง หรือที่เรียกว่า Post Traumatic Stress Disorder ผู้ป่วยจะมีอาการเครียด สะดุ้ง ผวา ตัวสั่น หวาดกลัว ไม่กล้าผ่านไปในสถานที่เกิดเหตุ หรือไม่อยากฟังเรื่องราวที่เกี่ยวข้อง บางรายรุนแรงถึงขั้นลืมเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นไปชั่วขณะ
“นอกจากนี้อาจป่วยเป็นโรควิตกกังวล ทำให้มีอาการวิตกกังวลปวดศีรษะ ใจสั่น เหนื่อยง่าย หายใจไม่อิ่ม และนอนไม่หลับ”
เมื่อนำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ ชีวจิต เชื่อว่า จะกี่ร้อนกี่หนาวสุขภาพใจก็ยังแข็งแรงได้ค่ะ
How – to รับมือภัยฤดูฝน
เราสามารถดูแลจิตใจตนเองและคนใกล้ตัวเพื่อรับมือภัยพิบัติที่มากับฤดูฝน?ตามคำแนะนำของกรสุขภาพจิต ดังนี้
1. ตั้งสติให้มั่น มองทุกปัญหาว่ามีทางแก้ไข
2. ค้นหาแหล่งสร้างกำลังใจให้กับตัวเอง เช่น ความรักความผูกพันกับคนในครอบครัว ความศรัทธาทางศาสนาการมองโลกในแง่ดี
3. ฝึกหายใจคลายเครียด ออกกำลังกายเป็นประจำและนอนหลับให้เพียงพอ
4. พูดคุย ปรึกษาปัญหากับคนใกล้ชิด
5. มองหาโอกาสในการช่วยเหลือผู้อื่น
6. ศึกษาและปฏิบัติตามหลักคำสอนทางศาสนาที่นับถือ
7. หลีกเลี่ยงการใช้สุราหรือสารเสพติดจัดการกับความเครียด
9 สัญญาณเสี่ยงโรคซึมเศร้าตามฤดูกาล
หากสังเกตว่าตนเองมีอาการต่อไปนี้เป็นประจำในทุกฤดู และมีอาการมากกว่า 5 ข้อ แสดงว่า คุณอาจเป็นคนหนึ่งที่เข้าข่ายเป็นโรคซึมเศร้าตามฤดูกาลค่ะ
1. รู้สึกเศร้าติดต่อกันเกิน 2 สัปดาห์
2. กินอาหารไม่ได้หรือกินมากผิดปกติ
3. นอนไม่หลับหรือนอนหลับมากผิดปกติ
4. ความคิดความจำแย่ลงและเชื่องช้า
5. คิดตำหนิตนเอง คิดว่าตนเองไร้ค่า
6. ไม่มีความสุข หมดสนุกกับสิ่งที่เคยทำ
7. กระสับกระส่ายหรือเชื่องช้าลง
8. อ่อนเพลียง่ายหรือไม่ค่อยมีเรี่ยวแรง
9. คิดฆ่าตัวตาย
จาก คอลัมน์ชีวจิต+ นิตยสารชีวจิต ฉบับ 317
บทความน่าสนใจอื่นๆ
ภูมิแพ้ผิวหนัง โรคพบบ่อยเมื่อสภาพอากาศแย่
