ไม้สักดับพิษหัดอีสุกอีใส
นี่เป็นสมุนไพรอีกตำรับของ บ้านหมอยาแห่งหนึ่งในจังหวัดเพชรบุรี ที่ใช้กันมาจากรุ่นสู่รุ่น สมุนไพรที่ว่านี้ คือ เนื้อไม้สัก ซึ่งตามสรรพคุณของยาไทยแผนโบราณพบว่า ช่วยรักษาโรคผิวหนังได้
ทางครอบครัวบ้านหมอยาให้ข้อมูลว่า ไม้สัก มีฤทธิ์เย็นมักนำมาใช้เมื่อเด็กๆ ในบ้านออกหัด หรือคนในบ้านเป็นอีสุกอีใส ซึ่งจะมีทั้งอาการไข้และอาการคัน
วิธีทำ แล่งเนื้อไม้สักให้เป็นชิ้นๆ แช่ลงในโอ่งน้ำตุ่มน้ ำหรือถังน้ำตามสะดวก ผ่านไปสักครึ่งวันจะเห็นว่าเนื้อไม้คายน้ำมันออกมา จนน้ำออกสีน้ำตาลอมแดง เป็นอันใช้ได้ ให้ใช้น้ำนี้อาบจนกว่าแผลจะหาย น้ำแช่ไม้สักนี้มีฤทธิ์เย็นช่วยดับพิษแผลตามตัว ป้องกันอาการเห่อดับพิษไข้ ช่วยสมานแผลและป้องกันแผล เป็นที่จะเกิดตามมาได้ดีอีกด้วย
เพกาทาแก้น้ำร้อนลวกฝีผดผื่นคัน
เมื่อฝักเพกาแก่จะมีสีเขียว จึงทำให้มีอีกชื่อหนึ่งว่า “หมากลิ้นฟ้า” เพราะมีลักษณะคล้ายลิ้นยาวๆ มีขนาด 30 เซนติเมตรขึ้นไปจนถึง 50 เซนติเมตร นิยมนำฝักอ่อนมารับประทานกับน้ำพริกทุกชนิด เป็นผักที่มีรสขมและมีความร้อนอยู่ในตัว ช่วยระบบการย่อยอาหารบำรุงธาตุ เพิ่มน้ำย่อยและบำรุงร่างกาย มีฤทธิ์ต้านมะเร็ง ช่วยขับลมแก้ท้องอืดท้องเฟ้อได้ดี นอกจากนี้เพกายังมีสรรพคุณสมานแผลน้ำร้อนลวกอีกด้วย
วิธีทำ นำเปลือกของเพกาฝน กับน้ำปูนใส ทาบริเวณผิวหนังที่โดนน้ำร้อนลวก ทาทุกวันจนกว่าแผลจะหายและไม่ทิ้งรอยแผลไว้
พลูแก้น้ำกัดเท้า
ใบพลู มีสารที่ออกฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อโรคได้หลายชนิด มีสรรพคุณในการยับยั้งเชื้อราและรักษาแผลต่างๆ ได้อีกด้วย นิยมนำพลูมาใช้เป็นยาแก้น้ำกัดเท้าและเชื้อราตามนิ้วเท้า
วิธีทำ นำใบพลูประมาณ 3 ใบ มาโขลกผสมกับเกลือ ใส่น้ำอุ่นสักเล็กน้อย พอกตรงบริเวณน้ำกัด ทำอย่างนี้เรื่อยๆ อาการจะค่อยๆ ดีขึ้นไม่กี่วันก็จะหายดี
มะขามป้อมช่วยระบาย
มะขามป้อม มีวิตามินซีร้อยละ 1 – 1.18 และมีสารต้านอนุมูลอิสระ ผลมะขามป้อมมีรสเปรี้ยว ขม ฝาด มีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนและสมานธาตุ มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดดีต่อตับต้านมะเร็ง
วิธีทำ นำผลมะขามป้อมสด 10 ผล ใช้เฉพาะส่วนเนื้อตำและคั้นน้ำผสมน้ำเปล่าสองเท่าตัว เติมเกลือเล็กน้อย พร้อมกับน้ำตาลจะได้รสเปรี้ยวอมฝาดหวานเล็กน้อย ดื่มจนหมด หรือกินทั้งกากช่วยระบายได้ดี
น้อยหน่าตายพรายรักษาแผลร้อนใน
สูตรสุดท้ายของ บ้านหมอยาเมืองเพชร ที่ใช้กันมาจากรุ่นสู่รุ่น คือ น้อยหน่าตายพราย ใช้รักษาแผลร้อนในในปากหรือบริเวณริมฝีปาก
น้อยหน่าตายพรายก็คือ ผลน้อยหน่าที่แห้งตายคาต้นตามธรรมชาติและยังติดอยู่กับต้นเป็นผลสีดำ ตำรายาไทยใช้ผล “น้อยหน่าตายพราย” ในการสมานแผลและรักษาโรครำมะนาด
วิธีทำ ล้างลูกน้อยหน่าตายพรายให้สะอาดจนไม่มีฝุ่นละอองจับฝนกับน้ำปูนใสเล็กน้อยนำส่วนผสมที่ได้ทาลงบนแผล
จาก คอลัมน์เรื่องพิเศษ นิตยสารชีวจิต ฉบับ 473
บทความน่าสนใจอื่นๆ
8 สมุนไพรใกล้ตัวจากตำราการแพทย์แผนจีน
10 สมุนไพรคลายเครียด คลายกังวล ช่วยนอนหลับสบาย
