ร็อกแอนด์โรล เมนูปรับสมดุลต้านอ้วน!

โดย อ.วันทนี ธัญญา เจตนธรรมจักร ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์แผนไทย

ศาสตร์การแพทย์แผนไทยมองว่า โรคอ้วนที่เกิดในผู้สูงอายุ  นั้นเป็นเพราะ ผู้สูงอายุจัดอยู่ใน วัยของ “วาตะ”(ธาตุลม) ซึ่งเรียกว่า “ปัจฉิมวัย” โดยนับตั้งแต่อายุ 32 ปีถึงอายุขัย  ซึ่งดิฉันจะแบ่งกลุ่มของปัจฉิมวัยเป็นสองช่วงคือ  ช่วงอายุ 32-60 ปี  และ 60-อายุขัย  และจะขอกล่าวถึงในกลุ่มปัจฉิมวัยที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป  ซึ่งเป็นวัยของธาตุลมหรือวัยของวาตะ(แต่เป็นลมที่เริ่มเสื่อมถอย)

ระบบลมของร่างกายในศาสตร์การแพทย์แผนไทยสัมพันธ์กับหลายๆ ระบบ เช่น  ระบบการไหลเวียนต่างๆ  ระบบประสาท  ระบบทางเดินอาหารและการย่อย การขับถ่าย  ระบบการรับความรู้สึก  ซึ่งสำหรับโรคอ้วน จะเชื่อมโยงกับลมในระบบทางเดินอาหารและการย่อย การขับถ่าย(ลมโฏฐาสยาวาต และลมกุจฉิสยาวาต) เป็นหลัก  โดยสังเกตได้จากเมื่ออายุมากขึ้นการย่อย  การขับถ่ายทำงานได้ไม่ดีดังเดิม  มักท้องอืด ท้องผูก อาหารไม่ย่อย  จุกเสียดแน่นท้องบ่อยๆ

เหล่านี้ล้วนเป็นผลจากระบบของธาตุลมขาดสมดุล(กลไกควบคุมการย่อย การขับถ่ายและการเคลื่อนไหวของลำไส้ไม่ดี) และยังเป็นผลมาจากไฟธาตุ (ไฟย่อยอาหาร)  ที่อ่อนกำลังลงด้วย ทำให้ประสิทธิภาพในการเผาผลาญลดลง   การย่อย  การขับถ่าย  การไหลเวียน  การดูดซึมทำงานประสิทธิภาพลดลง จึงก่อให้เกิดการสะสม ถ้าการสะสมเกิดมากขึ้นก็จะตามมาด้วยอาการต่างๆ  เช่น  ปวดเมื่อย  หรืออาการหนักเนื้อหนักตัว  ท้องอืดง่าย  อาหารย่อยไม่ดี ท้องผูก ลำไส้ทำงานไม่ดีก่อให้เกิดการสะสมของเสียในทางเดินอาหารมากขึ้น  เกิดไขมันสะสม และพอกตามอวัยวะต่างๆ เช่นกล้ามเนื้อ  หลอดเลือด ลำไส้ และ ตับ เป็นต้น

ในศาสตร์การแพทย์แผนไทยระบุไว้ว่า รสชาติของยา คือ ตัวกำหนดสรรพคุณของยานั้น ๆ  ซึ่งแม้ในศาสตร์การแพทย์แผนไทยไม่ได้กล่าวถึงการรักษาโรคอ้วนไว้โดยตรง  แต่สังเกตจากสูตรตำรับยาที่ช่วยในการควบคุมน้ำหนักของแผนไทยที่หมอแผนไทยส่วนใหญ่ตั้งตำรับขึ้นนั้น  มักประกอบด้วยสมุนไพรที่มีรสเปรี้ยวรสร้อนหรือเผ็ดร้อน และในบางตำรับยังมีส่วนประกอบของยาระบายเพื่อลดการสะสม เพราะอาหารหรือยาที่มีรสเปรี้ยว จะช่วยเพิ่มการทำงานของปิตตะ (ไฟธาตุของร่างกาย) ซึ่งไฟธาตุนั้นมีแหล่งกำเนิดอยู่ที่ตับยกนัง(ตับและตับอ่อน) และยังมีไฟธาตุที่แฝงอยู่ในระบบของธาตุน้ำ เช่น น้ำย่อย น้ำดี เป็นต้น  ไฟธาตุเป็นตัวที่ทำให้ระบบของลมนั้นทำงานเป็นปกติ  ช่วยให้เกิดการไหลเวียนและทำให้ร่างกายไม่เกิดการสะสมของเสีย  ตลอดจนไขมัน จึงไม่ทำให้เกิดโรคอ้วน

นอกจากนี้ “อาหารรสร้อนหรือรสเผ็ดร้อน” นั้น  ก็เป็นอีกรสหนึ่งที่จะช่วยทำให้ท่อทางเดินต่างๆ ของร่างกาย

ขยายตัวและไหลเวียนดี  เพิ่มประสิทธิภาพในการย่อย (เพิ่มไฟธาตุในการย่อยอาหาร  และเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของธาตุลมที่เกี่ยวกับการย่อย)  การขับถ่าย และการไหลเวียนให้เป็นปกติ  ช่วยเพิ่มการเผาผลาญอาหารต่างๆ ช่วยอบอุ่นร่างกาย และยังช่วยรักษาสมดุลในระบบธาตุทั้งห้า (ธาตุดิน  น้ำ  ลม  ไฟ  อากาศธาตุ) ให้อยู่ในภาวะสมดุลอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม ร่างกายของเราประกอบด้วยธาตุทั้งสิ้นหกธาตุ  คือ  ธาตุดิน  ธาตุน้ำ  ธาตุลม  ธาตุไฟ  อากาศธาตุและวิญญาณธาตุ  เราจึงต้องรับประทานอาหารให้ครบในทุกรสทุกหมู่ของอาหารเพื่อรักษาสมดุลธาตุ  แต่ในกรณีที่สมดุลธาตุเสียไป เราอาจต้องปรับรสชาติอาหารบางรสให้เพิ่มขึ้นสักหน่อย เพื่อปรับสมดุลกลับคืนมา แต่ไม่ควรงดอาหารรสชาติอื่น เพราะจะทำให้ธาตุต่างๆ เสียสมดุลไปนั่นเอง

ในครั้งนี้ดิฉันได้เตรียมเมนูอาหารที่ช่วยในการปรับสมดุลธาตุในกลุ่มของผู้ที่เป็นโรคอ้วนหรือมีน้ำหนักเกินแต่ยังไม่อยู่ในภาวะขั้นที่รุนแรง  อาหารจานนี้มีส่วนของพืช  ผักและผลไม้ที่ช่วยในการย่อยในระบบของธาตุ(ไฟ)โดยช่วยกระตุ้นการหลั่งน้ำย่อย(น้ำที่มีไฟธาตุ)และยังเป็นอาหารที่เพิ่มกากใยในลำไส้ เพิ่มน้ำในทางเดินอาหาร เพิ่มกากใยและคูถเสมหะ  ทำให้ระบบการย่อย  การขับถ่าย  การเผาผลาญ(ไฟธาตุ  ธาตุลมและธาตุน้ำ)ทำงานเป็นปกติได้สารอาหารครบทุกหมู่และครบทุกธาตุ  ให้คุณใช้แก้ไขโรคอ้วนได้อย่างอิ่มอร่อยค่ะ

เมนูร็อกแอนโรล

ส่วนผสม (สำหรับ 4 ที่)

เตรียม 20 นาที ปรุง 20 นาที

แผ่นแป้งโรตีสำเร็จรูปแช่แข็ง                                4          แผ่น

เนื้อปลากะพงขาวหั่นเต๋าลวกสุก                            100       กรัม

เนื้อกุ้งหั่นเต๋าลวก                                           60         กรัม

มะม่วงห่ามหั่นเต๋า                                           30         กรัม

สับปะรดหั่นเต๋า                                              30         กรัม

ชมพู่แดงหั่นเต๋า                                             30         กรัม

ขิงสับละเอียด                                                1          ช้อนชา

น้ำมันมะกอก                                                 1          ช้อนโต๊ะ

โชยุ (ซีอิ๊วญี่ปุ่น)                                           ½         ช้อนโต๊ะ

ส่วนผสมสลัดเคียงจาน

ผักร็อกเกต                                                 60          กรัม

ผักเร้ดโอ๊ค                                                 30          กรัม

ส้มจีนปอกเปลือกหั่นครึ่งผล                              30           กรัม

งาขาว งาดำคั่ว                                           ½           ช้อนชา

ส่วนผสมซอส 

ซอสมะเขือเทศ                                      1              ช้อนโต๊ะ

มายองเนส                                            2              ช้อนโต๊ะ

โชยุ (ซีอิ้วญี่ปุ่น)                                     ½            ช้อนโต๊ะ

วิธีปรุง

1. เคล้าปลาลวก กุ้งลวก กับน้ำมันมะกอก โชยุ ขิงสับ มะม่วง สับปะรด ชมพู่  อย่างเบามือพักไว้
2. จี่แผ่นโรตีในกระทะเทฟล่อน หรือกระทะสเต๊ก ด้วยไฟกลางจนสุกทั้งสองด้าน ตักขึ้นใส่จาน แล้วตักส่วนผสมข้อ 1 ใส่ลงไป ห่อม้วนปิดให้สนิทแล้ว หั่นครึ่ง จัดใส่จาน เคียงด้วยผักสลัดต่าง ๆ
3. ผสมส่วนผสมซอสให้เข้ากัน นำไปราดบนชิ้นอาหารและผักสลัด พร้อมเสิร์ฟ

ล้อมกรอบ

ขิง  ช่วยเพิ่มการทำงานของระบบไฟธาตุสำหรับย่อยอาหาร จึงไม่ทำให้เกิดการสะสมของเสียในร่างกาย  ช่วยเพิ่มกลไกการทำงานของธาตุลมในระบบการย่อยให้ดีขึ้น จึงช่วยย่อยอาหารและขับลมได้ดี

ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว ช่วยเสริมไฟธาตุในส่วนของกระเพาะและลำไส้  และเมื่อย่อยแล้วเหลือในส่วนที่เป็นกากใยอาหาร(กรีสังหรืออาหารเก่า)ในลำไส้ช่วยทำให้เกิดเป็นมวนของกากใยอาหาร  ทำให้ระบบการทำงานของลำไส้ขับเคลื่อนของเสียออกจากร่างกายได้ดีขึ้น  ทั้งช่วยป้องกันท้องผูกและการสะสมของเสีย

 

พลังงานต่อหนึ่งหน่วยบริโภค 243.43 กิโลแคลอรี

โปรตีน  11.36 กรัม

ไขมัน   12.50  กรัม

คาร์โบไฮเดรต  20.87 กรัม

ไฟเบอร์ 1.00 กรัม