ดัชนีส่วนใหญ่นั้นเข้าใจง่าย ผมจึงขอไม่พูดถึง ขอพูดถึงแค่ 2 ข้อ คือ ดัชนีการออกกำลังกายและการกินพืชผักผลไม้
สำหรับ ดัชนีการออกกำลังกาย นั้น มีหน่วยนับเป็นนาทีต่อสัปดาห์ โดยนับเฉพาะการออกกำลังกายแบบต่อเนื่องที่ได้ออกแรงระดับหนักพอควร (Moderate Intensity) ซึ่งนิยามว่า ต้องหอบแฮ่กๆ จนร้องเพลงไม่ได้ โดยบวกเวลาที่ได้ออกแรงระดับหนักพอตลอดหนึ่งสัปดาห์ ให้ได้สัปดาห์ละ 150 นาทีขึ้นไปก็ถือว่าโอเค ย้ำหน่อยว่า นับเฉพาะช่วงที่หอบจนร้องเพลงไม่ได้นะ ไม่ใช่ผูกเชือกรองเท้าก็เริ่มจับเวลาแล้ว
ส่วน ดัชนีการกินพืชผักผลไม้ นั้นมีหน่วยนับเป็นเสิร์ฟวิ่ง (Serving) โดยนิยามว่า ผลไม้ 1 เสิร์ฟวิ่งมีน้ำหนักประมาณแอ๊ปเปิ้ลลูกโตๆ 1 ลูก ส่วนผัก 1 เสิร์ฟวิ่งเท่ากับผักสลัดสด 1 ถ้วย หรือสลัด 1 จานของคนไทยเราโดยมีค่ามาตรฐานว่าคนทั่วไปควรกินผักและผลไม้ให้ได้อย่างน้อยวันละ 5 เสิร์ฟวิ่ง ถ้าจะกินพืชผักผลไม้เพื่อรักษาความดันโลหิตสูงหรือที่เรียกว่าอาหารลดความดันโลหิต (DASH Diet) นั้น จะต้องกินผลไม้ 5 ผักอีก 5 รวมเป็น 10 เสิร์ฟวิ่ง
ท่านผู้อ่านครับ ดัชนีทั้ง 7 ข้อนี้เป็น “เลขเด็ด” ประจำตัวของเราทุกคน ท่านต้องจำเลขเด็ดนี้ให้ได้ และรู้ว่าดัชนีตัวไหนของท่านที่ยัง “หลุด” ไปจากค่ามาตรฐานที่ควรจะเป็น ให้ท่านขยันจัดการปัจจัยที่ทำให้ดัชนีนั้นหลุดเพื่อให้ตัวเลขกลับเข้าที่ให้ได้
ถ้าทำได้ก็จะได้ชื่อว่าสามารถจัดการปัจจัยเสี่ยงด้วยตัวเองได้สำเร็จ ซึ่งจะนำไปสู่การลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดและหัวใจลงได้ถึงร้อยละ 91
แม้กระทั่งฝรั่งเองก็ใช่ว่าเก่งกาจจนเข้าใจวิธีดูแลตัวเองมากมายนะครับ งานวิจัยของโรงพยาบาลคลิฟแลนด์ ซึ่งทำโดยการยกหูโทรศัพท์ไปสอบถามผู้ใหญ่จำนวน 1,000 คนพบว่า ร้อยละ 7 ไม่มีความรู้เลยว่าดัชนีมวลกายคืออะไรตัวเองควรมีน้ำหนักอยู่เท่าไร อีกร้อยละ 62 ไม่รู้ว่าตัวเองมีความดันโลหิตเท่าไร ร้อยละ 60 ไม่รู้ว่าค่าความดันโลหิตปกติต้องไม่เกิน 120 / 80 มิลลิเมตรปรอท
อีกประมาณครึ่งหนึ่งไม่รู้ว่าไขมันในเลือดของตัวเองมีค่าเท่าไร แต่ทั้งๆ ที่ไม่ค่อยมีความรู้อย่างนี้ จะว่าคนอเมริกันไม่ใส่ใจสุขภาพก็ไม่ได้นะครับ เพราะในการสำรวจครั้งนี้พบว่า ร้อยละ 67 ขวนขวายไปซื้อวิตามินและอาหารเสริมมากินเองเพราะอยากมีสุขภาพแข็งแรง
แต่น่าเสียดายที่ว่า ยังไม่มีหลักฐานอะไรสนับสนุนเลยว่า การกินวิตามินและอาหารเสริมแล้วจะทำให้สุขภาพแข็งแรงขึ้น แต่ถึงอย่างนั้นคนกลับไปซื้อวิตามินและอาหารเสริมกินกันมาก แต่ตัวเลขเด็ด 7 ข้อนี้ หากรู้แล้วและลงมือปฏิบัติเสียจะทำให้สุขภาพแข็งแรงขึ้นแน่นอน แต่คนกลับไม่รู้และไม่ใส่ใจ
สำหรับผู้อ่านของหมอสันต์ ท่านจะกินวิตามินหรืออาหารเสริมผมก็ไม่ว่านะครับ เพราะเพื่อนหมอสันต์บางคนก็ทำวิตามินขาย แต่ขอให้ท่านผู้อ่านอย่าลืมเลขเด็ดประจำตัวท่าน 7 ข้อนี้ก็แล้วกัน
จาก คอลัมน์ WELLNESS CLASS นิตยสารชีวจิต ฉบับ 443
บทความน่าสนใจอื่นๆ
สมุนไพรมาเเรงเเซงทางโค้ง 4 สูตรใบเตยหอม บำรุงหัวใจ ช่วยห่างไกลเบาหวาน และช่วยขับถ่าย
หัวใจ มีปัญหา ออกกำลังกายแบบนี้ซิ
