กินผักผลไม้ แค่ไหน ให้ไกลโรค by คุณหมอสันต์ ใจยอดศิลป์
กินผักผลไม้ แค่ไหนดี ในแคมป์สุขภาพ ผมมีเรื่องราวที่จะสอนมากมาย จึงต้องรีบอัดความรู้จนไม่มีเวลาเช็กว่าผู้เรียนเข้าใจหรือไม่ อย่างเรื่องการเน้นให้กินพืชผักผลไม้ปริมาณมากๆ ผมจะย้ำว่าให้ใช้หน่วย เสิร์ฟวิ่ง (Serving) เป็นหน่วยนับ โดยทุกวันต้องกินให้ได้อย่างน้อย 5 เสิร์ฟวิ่ง ขึ้นไป
ผมสังเกตลูกศิษย์คนหนึ่งที่อยู่ในแคมป์ วันๆ เธอไม่ค่อยยอมกินผักผลไม้เลย พอได้จังหวะผมเลยแหย่เธอว่า
“…วันนี้คุณกินผักผลไม้ถึง 5 เสิร์ฟวิ่งหรือยัง” เธอตอบว่า
“…แน่นอนค่ะอาจารย์ เช้านี้หนูจิ้มมะละกอไป 5 คำก็ได้ 5 เสิร์ฟวิ่งแล้ว สบายมาก” เธอแปลคำว่าเสิร์ฟวิ่งได้ว่า “คำ” เออ…ช่างแปลได้ตรงตัวดีนะ อ้ำให้ได้ 5 คำก็คือได้แล้ว 5 เสิร์ฟวิ่ง แคว่ก แคว่ก แคว่ก ตะแล้น ตะแล้น ตะแล้น
คำแปลของ คำว่า เสิร์ฟวิ่ง ที่ใช้กันมากหน่อย คือ “หน่วยบริโภค” ซึ่งเป็นคำแปลที่ดี แต่ไม่สื่อความหมายอะไร แต่ผมก็ชอบ เพราะคำว่าบริโภคให้ความรู้สึกสะใจดี ที่ออกแนวสวาปามหรือกินปริมาณมากเกินขนาด
สมัยหนุ่มๆ เราเรียกเจ้าคนที่ชอบคุยตลกโปกฮาแต่พอเพื่อนเผลอก็แอบหยิบขนมเพื่อนกินว่าเป็นคน “ตลกบริโภค” ซึ่งก็สื่อได้ชัดเจนว่า การบริโภคนี้ไม่ใช่การกินธรรมดา แต่เป็นการกินแนวสวาปามนั่นเชียว คำว่าหน่วยบริโภคจึงเหมาะอย่างยิ่ง ที่จะนำมาใช้วัดปริมาณอาหารในยุคสมัยที่ผู้คนมีแนวโน้มจะกินปริมาณมากเกินไป
แต่สำหรับผักและผลไม้เป็นข้อยกเว้น เพราะคนมักจะกินปริมาณน้อยเกินไป จึงต้องมีมาตรฐานสากลว่า หากต้องการมีสุขภาพแข็งแรง ต้องกินผักผลไม้ให้ได้อย่างน้อยวันละ 5 เสิร์ฟวิ่ง ซึ่งผมอธิบายคำว่าเสิร์ฟวิ่งให้ลูกศิษย์คนนั้นฟังว่า
“ผัก 1 เสิร์ฟวิ่งหมายถึง ผักสด 1 ถ้วย ซึ่งปริมาณ 1 ถ้วยนี้เท่ากับภาชนะที่ใส่น้ำได้ราว 12 ออนซ์หรือ 340 กรัม หรือ 340 ซีซี ถ้าเป็นภาษาหมอสันต์ก็คือ ขนาดสองกำมือกอบ ถ้าเป็นภาษาชาวบ้านอเมริกันจะสอนกันว่า ขนาดเท่าลูกเบสบอล พูดง่ายๆ คือสลัดผักสด 1 จานนั่นแหละ
“หรือถ้าเป็นถั่วต้ม ผักต้ม ก็มีปริมาณครึ่งถ้วยถ้าเป็นผลไม้ก็เทียบได้กับผลไม้ลูกเขื่อง เช่น แอ๊ปเปิ้ลลูกโต 1 ลูก หรือกล้วยหอมยักษ์ค่อนลูก หรือ น้ำผลไม้ปั่นแบบไม่ทิ้งกากครึ่งถ้วยหรือค่อนแก้ว (170 ซีซี)
“โดยวันหนึ่งๆ คุณต้องกินผักผลไม้รวมกันให้ได้อย่างน้อย 5 เสิร์ฟวิ่งขึ้นไป หมายความว่า อย่างน้อยวันหนึ่งคุณต้องกินผักผลไม้ที่เทียบเท่าแอ๊ปเปิ้ลลูกโต 2 ลูก สลัดผักอีก 2 จาน บวกถั่วต้มอีกครึ่งถ้วย”
เธออ้าปากค้างแล้วหลุดปากออกมาว่า “แล้วจะยัด…เอ๊ย ไม่ใช่ แล้วจะกินเข้าไปหมดในหนึ่งวันได้อย่างไรล่ะคะ”
