4. บำรุงเลือดตำรับแพทย์แผนไทย
คุณหมอบุญยืน ผ่องแผ้ว แพทย์แผนไทยแนะอาหารที่ช่วยปรับสมดุลของเลือดว่า
“กินผักพื้นบ้านดีที่สุด เพราะมีรสทางยาที่ช่วยบำรุงร่างกายครบ เช่น เค็ม จืด หวาน และเปรี้ยว รสพวกนี้ช่วยรักษาโรคเลือดไม่สมดุลหรือธาตุน้ำไม่สมดุลได้ หรือจะกินยอดผักปลังต้ม ผักบุ้งต้ม ผักคะน้าต้ม ยอดย่านางก็ได้”
ยาสมุนไพรบำรุงเลือดมี 2 สูตร
สูตร 1
ใบมะขาม ใบส้มป่อย เถาวัลย์เปรียง เถาคันแดง เกลือทะเลหรือเกลือแกง หนักอย่างละ 5 บาท ต้มกับน้ำ 1.5 – 2 ลิตร พอเดือด กรองดื่มแต่น้ำ 1 แก้ว ก่อนอาหารเช้าและเย็นเป็นเวลา 7 วัน แล้วดื่มยาสูตรที่ 2 ต่อเนื่องในวันถัดไป
สูตร 2
มีตัวยาสมุนไพร ได้แก่ ดอกพิกุล?ดอกบุนนาค ดอกสารภี ดอกมะลิ เกสรบัวหลวง แก่นไม้ฝาง กำลังวัวเถลิงดอกคำฝอย ครั่ง เนื้อไม้กฤษณา หนักอย่างละ 5 บาท ต้มกับน้ำ 2 ลิตร พอเดือด กรองดื่มแต่น้ำ 1 แก้ว ก่อนอาหารเช้าและเย็น เป็นเวลา 7 – 10 วัน
5. เลือดดี แค่ปรับนาฬิกาชีวิต
การแพทย์แผนจีน แพทย์หญิงอัมพร กรอบทองหัวหน้าแพทย์แผนจีน ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า “การปรับชีวิตให้เข้ากับนาฬิกาชีวิตมีส่วนในการสร้างสุขภาพเลือด” ได้แก่
ในเวลา 17.00 น. – 19.00 น. เป็นเวลาของไต จึงไม่ควรกินอาหารมาก เพราะถ้ากินมื้อเย็นมากเลือดลมจะถูกดึงกลับไปเลี้ยงที่กระเพาะอาหารและม้ามแทนที่จะไปเลี้ยงที่ไต
ส่วนเวลา 23.00 น. – 03.00 น. เป็นเวลาของถุงน้ำดีและตับ ฉะนั้นหากไม่ได้พักผ่อนในช่วง 23.00 น. – 03.00 น. ตับและถุงน้ำดีจะไม่ได้พักผ่อน ทำให้มีปัญหาเรื่องการสร้างและการกักเก็บเลือด
คุณหมออัมพรแนะนำว่า
“นอกจากนี้ควรนอนให้เป็นเวลาและตื่นแต่เช้าเพื่อรับพลังเข้าปอด และกินอาหารมื้อเช้าทุกวัน เนื่องจากมื้อเช้าเป็นช่วงที่ลมปราณผ่านกระเพาะอาหารและม้าม ในมื้อกลางวันให้กินน้อยลงมา ส่วนมื้อเย็นให้กินอาหารเบาๆ
“เรื่องการออกกำลังกายแนะนำให้ทำตอนตีห้า เพราะเป็นช่วงรับพลังเข้าปอด อีกช่วงหนึ่งคือช่วงบ่ายสามโมงถึงห้าโมงเย็น เพื่อขับเหงื่อขับของเสียออกทางปัสสาวะ แต่ต้องระวังว่าไม่ควรหักโหมจนเกินไป”
สำหรับเรื่องอาหารบำรุงเลือดตามตำรับแพทย์แผนจีน อาจารย์แพทย์จีนโสรัจ นิโรธสมาบัติ คณะการแพทย์แผนจีน มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ แนะนำว่า
“อาหารที่บำรุงเลือดในแพทย์แผนจีน คืออาหารที่มีสีแดง เพราะเชื่อว่าช่วยบำรุงเลือด เช่น พุทราจีนและถั่วแดง สมุนไพรคือตังกุย นอกจากนี้ควรกินอาหารที่มีฤทธิ์ร้อนเล็กน้อย เพราะช่วยเรื่องการไหลเวียนโลหิตได้ดี”
หลากหลายวิธีบำรุงเลือดสะท้อนให้เห็นว่า การดูแลสุขภาพที่ดีควรดูแลแบบองค์รวม นั่นเป็นเพราะสุขภาพต้องการการเอาใจใส่รอบด้านค่ะ
จาก คอลัมน์เรื่องพิเศษ นิตยสารชีวจิต ฉบับ 286 (1 กันยายน 2553)
บทความน่าสนใจอื่นๆ
สูตรน้ำคั้นแบบชีวจิตบำรุงเลือดตับไต
